با پیشرفت علم و تکنولوژی نحوهی گوش کردن به قطعههای موسیقی نیز دچار تغییر و تحولات فراوانی شد. به طوری که امروزه سیستمهای پیشرفتهس بیشماری تولید و به بازار عرضه میشود که هر یک از آنها ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند. در گذشته شنیدن موسیقی در منزل آرزویی دست نیافتنی، غیرممکن و عجیب بود. با این وجود پس از گذشت چند دهه و به کمک علم و تکنولوژی، مسئلهای غیر ممکن تبدیل به امری ممکن شد. تا جایی که امروزه دستگاههای فوق پیشرفته مهمان بیشتر خانهها هستند. در این مقاله پیدایش سیستمهای صوتی را بررسی میکنیم. سپس نحوه ساز کار آنها را به طور مفصل شرح میدهیم.
اختراع رادیو، تحولی بزرگ در انتقال اطلاعات
پیش از اختراع تلویزیون یا استفاده از اینترنت، رادیو نقش مهمی را در زندگی مردم سراسر جهان ایفا میکرد. بنابراین بیشتر مردم برای شنیدن موسیقی یا اطلاع از اخبار، از رادیو استفاده میکردند. با پیشرفت روشهای انتقال صوت در دورهی جنگ جهانی اول، انقلابی عظیم در روش انتقال اطلاعات بهوجود آمد و در همان سالها رادیو به بزرگ ترین رسانه انتقال اطلاعات تبدیل شد. تا جایی که رادیوهای چوبی تا مدتها مهمان خانههای مردم شدند. با این وجود ساخت رادیو شروع یک راه دور و دراز بود که تغییرات زیادی در جهان ایجاد کرد.
سرآغاز پیدایش گرامافون
با کمی تحقیق و بررسی میتوان گفت که در اواخر سالهای ۱۸۰۰ میلادی، اولین گرامافونها تولید شدند. با این وجود در سال ۱۹۲۰ پیشرفتهترین نسخههای این سیستم صوتی روانه بازار شد. در آن زمان قطعههای کلاسیک، جاز و… طرفداران خاص خود را داشتند. بنابراین دو آهنگ بر روی صفحههای گرامافون ضبط شده و مورد استفاده قرار میگرفت. ساز کار گرامافونها چندان پیچیده بهنظر نمیرسید. بنابراین اهرم کوچکی بر روی صفحه قرار گرفته و موسیقی پخش میشد. با گذشت زمان این سیستم صوتی نیز از مد افتاد چرا که تغییر و تحول در ساخت تجهیزات صوتی بیش از پیش نمود پیدا کرد.
اختراع کنسولهای ۱۹۵۰ و تغییر گرامافون
آغاز جنگ جهانی دوم، مصادف با تولید کنسولهای رادیویی شد. در همین زمان بود که گرامافونهای شیپوری و کنسولهای رادیو ترکیب زیبایی را ایجاد کردند. به بیانی ساده کنسولهای چوبی ترکیبی از رادیو و گرامافون بودند که با استفاده از بلندگوهای فوقالعاده قدرتمند، انقلاب بزرگی در سیستمهای صوتی ایجاد کرد. بهطوری که پس از گذشت مدتی جایگاههای مخصوصی برای قرارگیری تلویزیون و نوشیدنی، به جایگاه کنسولهای رادیو اضافه شد. نزدیک به دو دهه این سیستم مورد استفاده قرار میگرفت. تا جایی که بعد از گذشت بیست سال، سیستم دیگری تولید و به بازار عرضه شد.
شروع تولید سیستمهای مولتی استریو
با پیشرفت سالیانه تکنولوژی، تجهیزات صوتی در طول مدت زمان کوتاهی تولید شدند. این پیشرفت تا جایی ادامه پیدا کرد که بیشتر مردم تصمیم گرفتند از دستگاههای همه کاره استفاده کنند. بنابراین به جای استفاده کردن از رادیو یا صفحههای گرامافون، سیستمهای پیشرفته و یکپارچه طرفداران خاص خود را پیدا کردند. به طوری که در سال ۱۹۷۰ بهترین و باکیفیتترین سیستم مولتی استریو تولید شد.
تولید اولین دستگاه نوار خور
پس از سال های ۱۹۸۰ میلادی، اولین دستگاه نوار خور در دنیا اختراع و مورد استفاده قرار گرفت. دستگاه پخشکننده حلقه به حلقه به راحتی توانست خود را در دل مردم و علاقه مندان به موسیقی جا کند. به نحوی که تا چندین سال بهعنوان محبوبترین دستگاه نوار خور در جهان مورد استفاده قرار میگرفت. در همان سالها این دستگاه پیشرفته توانست توجه علاقهمندان به گرامافون را نیز جلب کند. با این وجود با توجه به قیمت بالای دستگاه امکان خریداری آن برای تمام مردم میسر نبود.
ساخت دستگاه پخش کننده قابل جابهجایی
دستگاههای پخشکننده موسیقی بهراحتی میتوانستند نیازهای مردم را برآورده کنند. با این وجود با توجه به وزن بالای دستگاهها و ابعاد بزرگ آنها، امکان جابهجایی و حمل و نقل راحت برای مردم وجود نداشت. بر همین اساس پس از گذشت مدتی تولیدکنندگان دستگاههای موسیقی به این فکر افتادند که دستگاهی را تولید و به بازار عرضه کنند که قابل حمل و نقل و جابهجایی باشد. در همین سالها بود که پلیرهای تجاری به دلیل قابلیت اتصال به خودروها مورد توجه مردم قرار گرفت. بهعلاوه پس از گذشت مدتی در منازل نیز مورد استفاده قرار گرفته و مهمان محفلها و دورهمیها شدند.
کاست راهی منزل میشود
در همین دوره تاریخی بود که کاست.ها نیز حرفهای زیادی برای گفتن داشتند. بنابراین با اعمال چند تغییر کوچک، کاستهای با کیفیت تولید شد. این وسیلههای جذاب با بهبود کیفیت صدا و سهولت در حمل و نقل، به یکی از مهمترین تجهیزات صوتی تبدیل شد. تا جایی که پس از گذشت مدتی تقاضا برای خرید آنها افزایش پیدا کرد. در همین سالها بود که تمام سیستمها و تجهیزات استودیویی، مجهز به پخش نوار شده و امکان ضبط موسیقی را نیز فراهم نمودند.
پیشرفتی متفاوت و چشمگیر با تولید سیدی
دیسکهای فشرده یک انقلاب صوتی دیجیتالی در جهان بودند که در سال ۱۹۸۲ دنیای تکنولوژی را دستخوش تغییرات فراوانی نمودند. سیدیها برای کمک به پخش موسیقی در منزل یا خودرو تولید شده و پس از گذشت مدتی مورد توجه جوانان قرار گرفتند. عموم مردم تصور میکردند که سیدی عملکردی مشابه با صفحه گرامافون دارد اما از ابعاد کوچکتری برخوردار است. با این وجود پس از گذشت مدتی متوجه شدند که کارکرد سیدی بیش از اینها است. بنابراین دیسکهای فشرده برای ذخیره سازی دادهها نیز مورد استفاده قرار گرفتند.
تولید دیجیتالهای صوتی، نماد بارز تکنولوژی
با پیشرفت روز افزون تکنولوژی، سیستمهای صوتی بیشتری تولید و به بازار عرضه میشد که هر یک از آنها ویژگیهای خاص خود را داشتند. بنابراین در دهه ۱۹۹۰، دیجیتالهای صوتی تولید و روانه بازار شد. دیجیتال صوتی نوار میتوانست وظیفه یک کاست را به خوبی ایفا کرده و جانشین مناسبی برای آن محسوب شود. علاوه بر این به عنوان ابزاری برای ذخیره سازی داده ها نیز مورد استفاده قرار میگرفت. تا جایی که آوازه آن در کشورهای آسیایی نیز پیچید. با این وجود هیچ وقت نتوانست محبوبیت زیادی را در بین مردم کسب کند چرا که قابلیت منحصر به فردی را در اختیار افراد قرار نمیداد. علاوه بر این در مقایسه با سیدی مزایای متفاوتی نداشت. بنابراین فقط در کشوری مانند ژاپن، برای ذخیره سازی داده مورد استفاده قرار گرفته و پس از مدتی نیز تولید آن به کلی متوقف شد.
مینی دیسکها جایگزین میشود
پس از گذشت مدتی سیستمهای صوتی بزرگی که در اوایل دهه ۱۹۸۰ توسعه یافته بود، تولید و روانه بازار شد. فلسفه تولید مینی دیسک.ها این بود که بیشتر علاقهمندان به موسیقی نسبت به ابعاد بزرگ دستگاههای پخش کننده معترض بودند. بنابراین مینیدیسکها در فرمهای کوچک و با استفاده از قابلیت ضبط صدا ساخته شد. با این وجود عمر این دستگاه نیز زیاد نبود چرا که با معرفی سیدیهای پیشرفته و قابل کپیرایت، توجه به مینیدیسکها کاهش پیدا کرد. در همین سالها قیمت پایین سیدیها نیز توجه بیشتر مردم را به خود جلب نمود. بنابراین علاقهمندان به موسیقی ترجیح میدادند با صرف هزینههای اندک، شنونده قطعههای مختلف باشد. با این تفاسیر عمر موفقیت مینیدیسک زیاد نبود و پس از گذشت مدت زمان اندکی به طور کلی به فراموشی سپرده شد.
دستگاه Boom box، سبکی جدید در سیستمهای صوتی
بوم باکسها سیستمهای صوتی مجهزی بود که با وجود ابعاد کوچک مزیتهای زیادی را در اختیار مخاطب قرار میدادند. هنگام سفر یا گوش کردن به موسیقی در محیط آزاد، بومباکسها انتخابهای خوبی محسوب میشدند. ساز کار این سیستم به گونهای بود که دستگاه میتوانست با استفاده از باتری و بلندگو، بیشتر نیازهای مردم را برطرف نماید. این دستگاه پیشرفته دارای رادیو و کاست بود. علاوه بر این برای استفاده کردن در منازل نیز مجهز به دو شاخه برقی بود. پس از گذشت مدتی نیز پورت AUX به دستگاه اضافه شد که کارایی آن را به میزان قابل توجهای افزایش داد. با این وجود واقعیت این بود که این سیستم نیز مانند نمونههای قبلی ایرادات و نواقص زیادی داشت. بنابراین تولید تجهیزات صوتی در همین نقطه متوقف نشد.
دستگاههای پخش MP3، نوید یک پیشرفت بزرگ در موسیقی
با گذشت مدت زمان اندکی دستگاههای پخش MP3 روی کار آمدند. دستگاههای مورد نظر این امکان را فراهم میکردند که امکان ذخیرهسازی در دیسکهای کوچک افزایش پیدا کند. با این تفاسیر پس از ورود رایانه به بازار و امکان استفاده از اینترنت، این سیستم جان دوبارهای گرفت و محبوبیت بینظیری کسب کرد. بنابراین قابلیت حمل آسان، کاربردهای زیاد و قیمت مناسب از مهمترین ویژگیهایی بودند که این سیستم صوتی را در مقایسه با سیستمهای قدیمی متمایز میکردند. در همین زمان بود که iPod اپل نام خود را بر سر زبانها انداخت. بهطوری که سختافزار خوب آن، این دستگاه را در رده نخست برترینها قرار داد.
اتصال به اینترنت، تجربهای شگفتانگیز در سیستمهای صوتی
با ورود به دنیای اینترنت زندگی مردم دستخوش تغییرات زیادی شد. بنابراین مخترعان تلاش کردند که با ساخت تجهیزات مختلف نسبت به رقبا پیشی گیرند. بنابراین بیشتر دستگاه.های هوشمند و گوشیهای جدید، فروش قابل توجهای را تجربه کردند. تا اینکه پس از گذشت مدتی بلندگوهای قابل اتصال به اینترنت مورد توجه قرار گرفت. این دستگاهها به وسیله رایانه یا تلفنهای هوشمند قابل کنترل بود و موجب تسهیل امور میشد. در همین دوره شرکتهای زیادی نسبت به تولید این تجهیزات اقدامات مورد نیاز و متعددی را انجام دادند. با این حال به مرور زمان این دستگاهها نیز روانه انبار شدند.
اسپیکرهای بلوتوثی، انقلابی نوین در سیستمهای صوتی
اسپیکرهای بلوتوثی تحول بزرگی را در سیستمهای صوتی به وجود آورد چرا که با استفاده از قابلیت بلوتوث، کاربرد سیمهای اتصال کمتر شد. تا جایی که به مرور زمان سیم از اسپیکر حذف شد. سپس دستگاه توانست با استفاده از قابلیتهای مختلف توجه علاقهمندان را جلب کند. دستگاههای بلوتوثی ابعاد بزرگی نداشت و در عین حال جابجایی را نیز تسهیل میکرد. بنابراین پس از گذشت مدتی تغییرات زیادی بر روی آنها انجام گرفت.
درگاههای ورودی اسپیکر و امکان اتصال به سایر دستگاهها، طول عمر فوقالعاده بالا، کیفیت قابل قبول ساخت، امکان استفاده در سفر، مهمانی، باغ و… از مهمترین ویژگیهایی محسوب میشد که اسپیکر را از سایر دستگاههای قدیمی جدا میکرد. امروزه اسپیکر توسط مطرحترین برندهای جهان تولید و به بازار عرضه میشود. در حال حاضر وجود تنوع در رنگ، مدل و شکل اسپیکر حق انتخاب را برای مردم بوجود آورده است. بنابراین دست خریدار برای تهیه این سیستم صوتی باز می باشد.
سخن آخر
سیستمهای صوتی متشکل از قطعات زیادی بود. با این وجود بیشتر قطعات به مرور زمان حذف شد. برای بهبود زندگی بشر و افزایش کیفیت آن، بیشتر تولیدکنندگان تصمیم گرفتند که تکنولوژیهای متعدد را به کار گرفته و ساختار سیستمهای صوتی را سر و سامان دهند. بنابراین پس از گذشت چندین سال انواع گرامافون، سیدی، کاست و… راهی بازار شدند. با این وجود با توجه به فرآیند پیچیده عرضه و تقاضا، بعضی از سیستمها کاربرد خود را از دست داده یا به طور کلی به خاطرهها پیوستند. در حال حاضر به کمک هوش مصنوعی و ابزارهای هوشمند، جهان چندین گام به موفقیت در زمینه تکنولوژی نزدیکتر شده است. بنابراین بازار تجهیزات هوشمند همچنان داغ است. بر این اساس انتظار میرود در طی چند سال آینده سیستمهای صوتی بیش از این پیشرفت کرده و حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشند.