استان کردستان این زیبای نامیرای ماندگار چون تاجی زمردین بر گیسوان پریشان زاگرس قرار گرفته و خاک مقدسش گهواره زنان و مردان ایران ساز است. این خطه باستانی دیار دیاکوها و آنانی است که مایه مباهات و سرافرازی دیار بلوط‌های جان بر کف هستند.
اینجا کردستان است سرزمین مردان و زنان ملبس به جامه زیبا و بااصالت کردی که قلبی به زلالی زریوار و روحی به عظمت زاگرس دارند. جاذبه‌های طبیعی کردستان بسیار است، کوه‌های برافراشته آبیدر، آربابا، چهل چشمه و اورامان کردستان را چون نگینی محتشم تنگ در آغوش گرفته‌اند و تا پای جان از تاریخ و فرهنگ این سرزمین پاسداری می‌کنند.
عمارت خسروآباد
خاندان اردلان از خوانین برجسته کردستان در عمارت خسروآباد سکونت داشتند و اینک ارگ حکومتی آنها در زمره آثار تاریخی استان کردستان قرار دارد. باغ و عمارت خسروآباد دو بخش خیال انگیز این بنای قجری هستند که جلوه‌ای خاص به بلوار شبلی بخشیده‌اند. این بنای تاریخی شاهد دلباختگی قلب‌های عشاق کردستان بوده و رازهای سر به مهرش را در بطن خویش پنهان داشته است.
موزه سنندج نمایش آثار تاریخی زاگرس
خانه سالار سعید موزه‌ای است برای نمایش تاریخ دیار زاگرس و مشتمل بر بخش‌های چهارگانه است که آثار ماقبل تاریخ و ادوار گذشته را در معرض دیدگان مشتاق گردشگران قرار می‌دهد. از جمله آثار تاریخی این موزه می‌توان به انواع سکه، مهر، سنگ نوشته، آبگینه و ظروف سفالی اشاره کرد. موزه سنندج میعادگاه عاشقان تاریخ ایران کهن است که برگی زرین از تاریخ را به تصویر می‌کشد.
خانه کرد موزه اصالت کردستان
خانه کرد یا عمارت آصف وزیری در زمره بناهای تاریخی کردستان قرار دارد که کلنگ آن را در دوران صفویه به فرمان آصف اعظم بر پیکر زاگرس زده‌اند. در ادوار مختلف تاریخ سایر بخش‌های این بنا شکل گرفته که رسالت آنها حفظ بقای فرهنگ والای مردمان کرد با شکوه هرچه تمام تر است.
این عمارت، موزه مردم شناسی کردستان است که سبک زندگی، پوشش مردم کرد، صنایع دستی و عکس‌های تاریخی را به نمایش می‌گذارد از این رو آن را بزرگترین موزه قوم شناسی ایران نام نهاده‌اند. مقرنس کاری، نقوش زیبای هندسی و طرح‌های اسلیمی، آدمی را به وجد می‌آورد از اینهمه زیبایی معمارگونه.
کوه آبیدر یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی کردستان
یکی از جاذبه‌های طبیعی کردستان کوه آبیدر است که اواخر هفته این مامن آرامش‌بخش، آغوش گرم خویش را به روی مردمان بومی این دیار کوهستانی می‌گشاید. چشمه‌های جوشان و درختان کهنسال این پارک کوهستانی با آفرینش خلسه‌ای ملکوتی، همگان را به بزم رنگ‌ها و نواها فرا می‌خوانند. زنان با پوشش رنگین و مردان با جامه یکدست کردی گرد هم می‌آیند و به شکرانه هستی در گردشی دایره‌ای پای بر زمین می‌کوبند.
قلعه قمچقای فرزند هزاره سوم
روستای قمچقای زادگاه قلعه‌ای است باستانی، که قدمتش به هزاره سوم پیش از میلاد می‌رسد و با دیوارهای ۲۰۰ متری خود بر شانه شهرستان بیجار خودنمایی می‌کند. این قلعه مقر امپراتوری شاهان ماد، پارت و اشکانی بوده و خشت به خشت آن مخزن‌الاسرار کردستان است. باستان شناسان در این قلعه کتیبه‌ای کشف کرده‌اند که مزین است به نقوش هیروگلیفی.
روستای هویه ماسوله‌ای در دل زاگرس
در بین دستان پربرکت سنندج و مریوان روستایی نفس می‌کشد به نام هویه، که ماسوله‌ای دیگر است در دل زاگرس زیبا. این روستا توسط چشمه‌ها و کوه‌های مجاور احاطه شده و بهشتی زمینی خلق کرده است. خانه‌های پلکانی این روستا همچون ماسوله در هم تنیده و تابلویی بی‌مثال آفریده‌اند.
بازار سنندج یادگار صفویه
بازار سنندج قلب تپنده کردستان در مرکز سنندج واقع شده و از لحاظ معماری در نوع خود کم نظیر است. این بازار سرپوشیده مکانی است برای غرق شدن در دنیای رنگین کمانی پارچه‌های کردی که با حفظ بافت تاریخی خود به نمایشگاه زنده مد و فشن کردستان تبدیل شده است.
