قزوین یکی از شهرهای بزرگ ایران با پیشینه تاریخی درخشان و شهری خوش آب و هوا است. قزوین زمان حکومت صفوی پایتخت ایران بوده و به خاطر اهمیتی که این شهر داشته، معماری در آن مسئله بسیار مهمی بوده و در نتیجه بناهای تاریخی ارزشمندی در آن باقی مانده است. این آثار تاریخی به حدی است که قزوین از نظر تعداد اثر تاریخی به عنوان رتبه نخست در ایران و رتبه سوم در دنیا شناخته شده است . به همین دلیل هم به عنوان یکی از بهترین مکان های توریستی و دیدنی شناخته می شود.
این تاریخ درخشان روی فرهنگ مردم هم تاثیری خاص داشته است، و لباس یکی از مظاهری است که می‌توان به آن استناد کرد. هرچند که حالا دیگر خبری از لباس های سنتی در شهر قزوین نیست و برای پیدا کردن لباس قزوینی مجموعه جست وجو در روستاهای اطراف قزوین شدیم. روستاهای کوچک یا بزرگ اطراف قزوین هرکدام مردمانی با گویش هایی متفاوت دارند. شاید این موضوع کمی عجیب به نظر برسد، اما روستاهایی به فاصله بسیار کم در حدود پنج دقیقه حرکت با ماشین، دارای تفاوت آشکار در گویش و لباس و… هستند. علت این تفاوت البته به دلیل قرار گرفتن قزوین در گلوگاه ارتباطی استانهای شمالی و غربی کشور است. به طوری که در یک روستا مردمانش ریشه کردی دارند با لباسهای مشخصاً کردی، روستای دیگری مردمانش ظاهری شبیه به اهالی استانهای شمالی مثل گیلان و مازندران دارند، یا حتی روستاهای دیگر با جماعت ترکها و تاتها هستند و…
این موضوع باعث می‌شود منطقه مورد بررسی را محدود به دو روستا با دو ظاهر کاملا متفاوت از هم کنیم؛ روستای الولک و روستای اسماعیل آباد. البته باید اشاره کرد لباس هایی که در اینجا بررسی و معرفی می‌شوند، حالا دیگر زیاد رایج نیست و این روزها ساکنان
این روستاها نیز اغلب شبیه شهرنشینان لباس می پوشند، مگر در مراسم و جشن ها. جالب این که وقتی برای پرونده این شماره مجله و پروژه عکاسی، چند خانم لباس محلی برتن کردند، روستاییان می‌پرسیدند عروسی کیست ؟ انگار آنها هم خودشان از یاد برده اند روزی این لباس ها پوشش روزمره زنان بوده است.
ما تلاش می کنیم لباسها و فرهنگمان را یادآوری کنیم، حتی اگر منسوخ شده باشند.
لباس زنان روستای الولک
لباس زنان این روستا شامل بلوز و دامن و سربند است. بلوز ساده با آستین بلند است و دو چاک در پهلوها دارد. یقه لباس کاملاً ساده با تعدادی دکمه در زیر گردن است که کمک می کند لباس راحت از سر رد شود. اما وجه تمایز لباس، شکل خاص سوزن دوزی است که در لبه پایین بلوز و دور مچ آستین انجام می‌شود.
زنان الولکی به رسم زنان شمالی، از جمله گیلان و مازندران ، تکه پارچه های را دور کمر به نام «چادرشب» به شکل ضربدری می‌پیچند. این پارچه اغلب چهارخانه است و با دست بافته می‌شود. زنان الولکی هنگامی که با دست کار نمی‌کنند، به شیوه متفاوتی دستانشان را درون چادرشب جمع می‌کنند، به شکلی که انگشتان دست درون چادرشب پنهان می شوند. این شیوه، رسم خاص زنان این ناحیه است .البته رسوم خاص این زنان بیشتر هم هست، مثلا آنها تکه پارچه سیاه رنگی موسوم به « سیاه شامی »را دور سر به طرز خاصی می پیچند و ازنوع پیچیدن این پارچه مشخص می‌شود که فرد ازدواج کرده است یا خیر. روی سیاه شامی هم روسری بر سر می‌گذارند. اما به هم هر ترتیب نوع پیچیدن سیاه شامی پیداست.
دامن لباس بخش چشم گیراین لباس است. این دامن، دامنی است بلند و بسیار پر چین که از چندین متر پارچه تهیه می شود. برای تهیه دامن اغلب از پارچه های گل دار استفاده می‌شود، اما گاهی نیز پارچه دامن ساده است .برای اینکه دامن حجیم و پفدارتربه نظر برسد، علاوه بر این که از چندین متر پارچه استفاده می کنند، قسمت لبه پشت دامن با نوار پارچه ای شامل چندین تکه پارچه متصل به هم دوخته می‌شود. این نوار باعث می شود لبه پایین دامن محکم شود. در واقع این نواراضافه کمک می‌کند لبه پایین دامن بهتر بایستد .
لباس زنان کرد قزوین
نوع دیگری از لباس قزوینی، لباس کردی است. این لباس درست به همان شیوه مرسوم زنان کرد شامل پیراهنی بلند با آستین های گشاد و بلند است که اغلب آستین شکل مثلثی موسوم به « سنبوسه» دارد.
پیراهن از پارچه پولک دوزی شده تهیه می شود. زنان به رسم کردها کلاه یا همان عرقچین بر سر می گذارند و روسری پولک دار روی آن می پوشند.
یکی از زیباترین بخش های لباس جلیقه است. جلیقه اغلب از پارچه مخمل تهیه می شود و روی آن نقوش زیبایی سوزن دوزی می شود. برای تزیین بیشتر جلیقه گاهی روی آن سکه دوزی هم می کنند. البته متاسفانه در حال حاضر نمونه‌هایی که این طور مفصل تزیین و سوزن دوزی داشته باشد، بسیار کم و انگشت‌شمار است.
حالا حتی در بین روستاییان هم این لباس ها کمتر دیده می‌شود، اما بیشتر زنان کهن سال روستا شیوه لباس پوشیدن قدیمی را حفظ کرده اند. مثلا آنها هنوز چادر شب به دور کمرشان می پیچند و سیاه شامی بر سر می‌کنند. اما به هر حال ظاهر لباس ها تغییر کرده و بسیار ساده تر شده است
