سینما فقط محلی برای قصهگویی و تصویرسازی نیست؛ بلکه گاهی یک لباس، فراتر از فیلم عمل میکند و به بخشی از فرهنگ و تاریخ مد بدل میشود. لباسهایی که شخصیتها را جاودانه کردهاند، الهامبخش طراحان بودهاند و حتی بر مد خیابانی اثر گذاشتهاند. در این مطلب ۱۵ لباس نمادین سینما را مرور میکنیم که نهتنها روایتگر داستان بودند، بلکه مسیر مد را هم تغییر دادند.
۱. لباس سبز اسکارلت اوهارا – بربادرفته (1939)
طراحی والتر پلانکت، دوختهشده از پردههای مخمل سبز خانهی تارلی. اسکارلت در شرایط فقر پس از جنگ داخلی، با این لباس به دیدار رِت باتلر رفت تا اراده و امید خود را نشان دهد. این لباس نماد خلاقیت در بحران شد و بعدها الهامبخش طراحیهای بازآفرینانه در مد شد.
۲. پیراهن مشکی آدری هپبورن – صبحانه در تیفانی (1961)
اثر جاودانهی هوبرت دو ژیوانشی: پیراهن مشکی بلند با دنباله، دستکشهای بلند و گردنبند مروارید. این لباس شخصیت «هالی گلایتلی» را در حافظهی جمعی جاودانه کرد و «پیراهن مشکی کوتاه» یا Little Black Dress را به یکی از ضروریترین آیتمهای مد زنانه تبدیل نمود.
۳. لباس سفید مرلین مونرو (1955)
اثر ویلیام تراویلا، پیراهنی با یقه هالتر و دامن پلیسهدار. صحنهای که دامن سفید او بر اثر باد مترو بالا میرود، یکی از نمادینترین تصاویر قرن بیستم است. این لباس همواره بهعنوان تجسمی از جذابیت زنانه و جسارت سینمایی شناخته میشود و بارها در فرهنگ پاپ بازآفرینی شده است.
۴. کت چرمی تراویس بیکل – راننده تاکسی (1976)
کت سبز چرمی ارتشی با یقه خزدار و نشان نظامی. این استایل شخصیت تراویس بیکل (رابرت دنیرو) را به یک ضدقهرمان یاغی بدل کرد. بعدها این کت الهامبخش مد خیابانی و پانک شد و به عنوان نماد «تنهایی در شهر مدرن» شناخته میشود
۵. لباسهای کلئوپاترا – کلئوپاترا (1963)
بیش از ۶۰ لباس توسط ایرنه شرف برای الیزابت تیلور طراحی شد؛ از تاجهای طلایی تا ردای آبی با دم ۲۵ متری. این لباسها تصویری باشکوه از قدرت و زیبایی شرقی ساختند. تأثیرشان فراتر از سینما رفت: آرایش چشم مصری و استفاده از طلای درخشان وارد جریان اصلی مد دههی ۶۰ شد.
۶. کت و شلوار مشکی و عینک باریک – ماتریکس (1999)
طراحی کیم برت: کتهای چرمی مشکی بلند، عینکهای باریک و کفشهای سنگین. این استایل تصویری از آیندهی سایبرپانک ارائه داد و موجی از مد نئوفیوچر در دههی ۲۰۰۰ بهراه انداخت.
۷. پیراهن سفید شارون استون – غریزه اصلی (1992)
طراحی الن میروژ: مینیدرِس سفید بدون آستین با یقه بسته. صحنهی بازجویی شارون استون با این لباس، یکی از بحثبرانگیزترین و ماندگارترین لحظههای سینماست. این لباس سادگی را به ابزار قدرت زنانه تبدیل کرد و الهامبخش مد مینیمال در دههی ۹۰ شد.
۸. کت و شلوارهای مشکی – پالپ فیکشن (1994)
کت و شلوارهای سادهی مشکی با کراوات باریک، که توسط تارانتینو احیا شدند. این استایل ساده اما کاریزماتیک، دوباره کت و شلوار رسمی را وارد مد خیابانی کرد و به استایل دههی ۹۰ جلوهای تازه بخشید.
۹. لباس پرنسس لیا – جنگ ستارگان (1977)
دو نماد بهیادماندنی: ردای سفید ساده با کمربند فلزی در فیلم نخست، و «بیکینی طلایی» در بازگشت جدای. هردو لباس نشاندهندهی قدرت و هویت زنانه در ژانر علمیتخیلی بودند. بیکینی طلایی بعدها بارها در فرهنگ عامه، موزیکویدیوها و فشن شوها بازآفرینی شد.
۱۰. لباس قرمز جولیا رابرتس – زن زیبا (1990)
طراحی مارلین استوارت: پیراهن بلند و براق قرمز با دستکشهای سفید. نقطهی تحول شخصیت «ویویان» از زنی عادی به بانو. این لباس به نمادی از اعتماد به نفس و زنانگی بدل شد و لباس قرمز را دوباره به صدر مد بازگرداند.
۱۱. لباس سیندرلا – سیندرلا (1950/2015)
پیراهن آبی درخشان با دامن پفدار. چه در انیمیشن کلاسیک و چه در نسخه لایو-اکشن، این لباس همیشه نماد جادو، تغییر و رؤیای دخترانه باقی مانده است. طراحیهای مدرن لباسهای عروس و بالماسکه همچنان از این لباس الهام میگیرند.
۱۲. کت چرمی قرمز جیمز دین – شورش بیدلیل (1955)
کت قرمز براق، همراه با تیشرت سفید و شلوار جین. این ترکیب ساده، استایل نمادین جوانی و عصیان را ساخت. سهگانهی «جین + تیشرت + کت چرمی» هنوز هم پایهی استایل خیابانی مردانه است.
۱۳. لباس زرد اوما تورمن – بیل را بکش (2003)
لباس ورزشی زرد با خطوط سیاه، الهامگرفته از لباس بروس لی. این استایل قدرت زن را در فیلمهای اکشن به نمایش گذاشت و بعدها در موزیکویدیوها و فشن شوها بازآفرینی شد.
۱۴. لباس عروسی کری برادشاو (2008)
طراحی ویویان وستوود: لباس کرمرنگ با دامن حجیم و تور مجلل. این لباس نمادی از مدرنیته در مراسم ازدواج شد. پس از فیلم، فروش لباسهای عروس وستوود جهش چشمگیری یافت.
۱۵. لباس آبی رز – تایتانیک (1997)
پیراهن مخملی آبی تیره با سنگدوزی، در صحنهی شام اشرافی. این لباس نماد تفاوت طبقاتی میان رز و جک بود و به یکی از رمانتیکترین لباسهای سینما تبدیل شد. الهامبخش طراحی لباسهای مجلسی در دههی ۹۰ نیز شد.
این ۱۵ لباس نشان میدهد که مد و سینما جداییناپذیر است. لباس فقط ابزار پوشش شخصیتها نیست؛ بلکه روایتگر معنا، فرهنگ و هویتاند. گاهی یک لباس مثل پیراهن مشکی آدری هپبورن به استانداردی جهانی بدل میشود، یا مثل کت جیمز دین به زبان جوانی عصیانگر تبدیل میگردد. سینما، با قدرت تصویر، مد را جاودانه میکند.