دیار دنای بلند قامت یکی از قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و باغی است که انگور تاکستان‌های آن کمر به رقابت با محصولات سایر استان‌ها چون قزوین، بسته است. از محصولات رایج استان کهگیلویه و بویراحمد می‌توان به گوجه فرنگی، گندم، ذرت، کلزا، هندوانه و طالبی اشاره کرد. خاک پاک این اقلیم با عرق جبین کشاورزانی آبیاری می‌شود که رگ‌های خود را به رگ‌های چشمه‌سارها و رودهای یاسوج گره زده و به تامین نیاز کشور پرداخته‌اند.
محصولات بومی استان کهگیلویه و بویراحمد چیست؟
انگور
نقاش طبیعت، دست به کار شده و انقلاب عظیم مزه‌ها و رنگ‌ها را در خاک این خطه برپا کرده است. تاکستان‌های باشت و دنا هسته اصلی پرورش انواع انگور دیم و آبی هستند و گواراترین انگورها چون یاقوتی، ریش بابا و سیاه را به دست مردم می‌رسانند. این محصول شیرین به عنوان سوغات خوراکی توسط مسافران خریداری می‌شود.
عسل
از کوهستان‌های این استان عسلی شفابخش به دست می‌آید، که مقوی جان است و نشاط بخش روح. در این استان سالانه هزار تن عسل باکیفیت تولید می‌شود، که حاصل شهد گل‌های خوش آب و رنگ دامان دنا است. کندوداران استان کهگیلویه و بویراحمد علاوه بر تامین نیاز داخلی به صادرات عسل به کشورهای حاشیه خلیج همیشه پارس نیز می‌پردازند. از آنجایی که سراسر این اقلیم با گیاهان غنی پوشیده شده، عسل این استان در زمره نمونه‌های دارویی قرار گرفته است.
گردو
خوشمزه‌ترین گردو آنی است، که در دل کوهستان می‌روید و ریشه‌هایش پنجه در پنجه سنگلاخ‌ها افکنده و از دستان پرآب زمین نوشیده است. در این مرزوبوم هفت هزار هکتار مزرعه گردو وجود دارد، که باغداران از اوایل شهریور به برداشت محصول باغات خویش می‌پردازند و به امتنان وفور نعمت پایکوبی می‌کنند. دنا، بویراحمد و چرام، نقشی کلیدی در تولید گردوی استان دارند.
غذاهای محلی دلچسب استان کهگیلویه و بویراحمد
آش دنگو
مردمان عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد در فصول سرد سال غذایی خوشمزه و سرشار از حبوبات تهیه می‌کنند، که دنگو نام دارد. این خوراک بومی در درمان سرماخوردگی معجزه می‌کند و از ترکیباتی چون نخود، لوبیا چشم بلبلی، عدس، گندم، ماش، ادویه و یک گیاه دارویی محلی تهیه می‌شود، به نام لیزک. هرچه این غذای پرخاصیت بیشتر بپزد خوشمزه‌تر است، از این رو امتحان کردن طعم فراموش نشدنی دنگو خالی از لطف نیست.
آش کاردین
ساکنان حاشیه غربی زاگرس، غذایی دلپذیر درست می‌کنند که به آن کاردین می‌گویند و در بهبهان خُره نام دارد. برای تهیه این غذا از گیاه کاردین استفاده می‌شود، که خاص دامنه‌های غربی زاگرس است و به رفع سردرد، دل درد و کنترل دیابت کمک می‌کند.
برگ‌های این گیاه مزه تندی دارند و تنها به صورت پخته قابل مصرف هستند. این آش از ترکیب برنج لاشه، ماست ترش، آرد گندم، آبغوره، کاردین خرد شده، شنبلیله خشک و ادویه تهیه می‌شود و پخت آن حدود چهار ساعت طول می‌کشد.
شله بادامی
شله بادامی به عنوان یکی از غذاهای سنتی کهگیلویه و بویراحمد شناخته می‌شود، که از برنج پخته و بادام کوهی درست می‌شود. مادران زحمت‌کش این خطه بادام کوهی را به کمک آسیاب خرد می‌کنند سپس در آب می‌جوشانند.
پس از نرم شدن بادام، نوبت افزودن برنج است که مزه‌ها به خورد یکدیگر بروند و غذایی مقوی و سرشار از ویتامین برای اهالی منزل تهیه شود. این غذا طعم عشق می‌دهد، زان جهت که با مهر مادری پخته شده است و نباید لذت خوردنش را از دست داد.
شله ماسی
یکی از غذاهای محلی کهگیلویه و بویراحمد شله ماسی نام دارد، که خوراکی است خوشمزه و کمی چرب. برای تهیه این غذا دوغ را به برنج پخته اضافه می‌کنند و مدام هم می‌زنند که دوغ بریده نشود. پیاز داغ و پونه، عطر و طعمی بهشتی به این غذای بومی می‌بخشد و اهالی منزل را به آغوش گرم خانه می‌کشاند. پس از اتمام پخت نیز، آن را درون سینی می‌ریزند و کره محلی را به این مخلوط گوارا اضافه کرده و نوش جان می‌کنند.
