استان کهگیلویه و بویراحمد گهواره دلاور مردانی چون آریوبرزن، سردار نامی پارسی است، که تا آخرین قطره خون گرانبهای خویش از کیان وطن پاسداری کرد. اینجا سرزمین میهن پرستانی است که نام جاوید وطن مزین به نام آنان است.
آثار تاریخی استان کهگیلویه و بویراحمد تندیسی ثمین از ژرفنای تمدن ایران زمین هستند. از آن جهت که این خطه تاریخی پاره‌ای از تن تمدن پرافتخار عیلامی بوده و بالغ بر هفتصد بنای باستانی در خاک آن وجود دارد. قلعه‌های تاریخی، خانه‌ها، کاروانسراها، گورستان‌ها، حمام‌ها، آسیاب‌ها و پل‌ها تنها بخشی از هویت این دیار چهار فصل هستند.
چهارطاقی خیرآباد
این چهارطاقی با معماری زیبای چهارگوش و سقف گنبدی از دوران ساسانیان به جای مانده و یکی از بناهای تاریخی کهگیلویه و بویراحمد است. این بنا در مجاورت رود خیرآباد و با استفاده از سنگ لاشه و گچ ساخته شده است. روایات تاریخی حاکی از آن است که اردشیر بابکان به شکرانه پیروزی در آخرین نبرد جانانه خود دستور احداث این چهارطاقی و ابنیه تاریخی دیگر را صادر کرده است.
پل قلعه دختر
این بنای تاریخی که پی آن از ساروج و آهک است، چون تاجی بر سر رود پرآب مارون قرار گرفته و رد پای کاروانیان، لشکریان و تاجران را بر سینه دارد. در سایه بی‌مهری اربابان قدرت این پل به حال احتضار درآمده اما همچنان شکوه تاریخی خویش را حفظ کرده و اگر جان دل به نوای آن بسپاریم زمزمه مردمان کهن که از این پل عبور می‌کنند به گوش می‌رسد.
نقش برجسته‌های تنگ سولک
شهرستان بهمئی میزبان نقش برجسته‌ای است که میراث اشکانیان است. این نقوش در تنگه سولک جانمایی شده‌اند که درختان بلند قامت سرو و کاج تنگ آنها را در آغوش گرم خویش گرفته‌اند. در این منطقه پنج نقش برجسته حجاری شده، سالانه میزبان گردشگران و باستان شناسان داخلی و خارجی هستند و صحنه‌هایی زیبا چون سنن کهن، تاجگذاری پادشاه، شکار کردن و موارد دیگر را به نمایش می‌گذارند.
تنگ مهریان
برای پیوستن به دامان نقشین طبیعت باید دل به جاده سپرد و راهی روستای مهریان شد. در این روستای زیبا تنگه‌ای از دل خاک سر برآورده که مهریان نام گرفته و حصاری از درختان کهنسال بلوط، زالزالک، گردو و بادام به دور آن تنیده است. تنگ مهریان و سکوت عرفانی‌اش جان‌پناهی است برای زدودن غبار محنت از آینه دل بشر.
دریاچه برم الوان
دریاچه برم الوان را نگین استان کهگیلویه و بویراحمد می‌دانند که بیش از ۱۵۰ هزار متر مربع از خاک این خطه را به تصرف خود درآورده است. این جاذبه آبی ملبس است به گیاهانی نادر چون گز، بادام کوهی و نی که گاه پرندگان بساط عیش خود را در دامان آن به پا می‌کنند.
دریاچه کوه گل
رشته کوه دنا گنجینه‌ای گرانقدر از جاذبه‌های طبیعی است که یکی از بخش‌های مانای آن دریاچه کوه گل نام دارد. این دریاچه در میان قلل دنا که کلاهی سپید پشمین به سر دارند محصور شده است و تلالو آفتاب، تجلی گل‌های رنگارنگ، نغمه پرندگان و نوای نسیم، جلوه‌ای تماشایی خلق می‌کند.
این بهشت زمینی مامنی امن برای پرندگانی چون درنا، مرغابی، حواصیل و لک‌لک‌های رقصان است. در همین حوالی دشت لاله‌های واژگون واقع شده که سوژه‌ای است ناب برای عکاسی از طبیعت بکر دنا.
روستای کریک
استان کهگیلویه و بویراحمد نیز از معماری پلکانی محروم نمانده است. در منتهای مسیر جاده سی سخت مردمانی بی‌آلایش که قلبی به زلالی رودهای یاسوج و روحی به عظمت دنا دارند، انتظار قدوم مسافران عزیزی را می‌کشند که زیبایی کریک آنها را به این سوی یاسوج کشانده است.
این روستای پلکانی حیات جاودان خود را مدیون چشمه‌سارها، عطر خوش شالیزارها، عطر شکوفه‌های سیب در فصل بهار و تلالو خوشه‌های انگور است. تمام لذت سفر به یاسوج در پرسه زدن در این روستا نهفته است که نباید از کف داد.
