مردم استان همدان به لطف دسترنج کشاورزان، دامداران و باغداران غذاهای محلی بسیاری را طبخ می‌کنند. در فهرست خوراک های بومی همدان غذاهایی از فرهنگ‌های متفاوت را مشاهده می‌کنید؛ چرا که اقوام گوناگونی در این منطقه سکونت دارند؛ لرها، ترک‌ها، لک‌ها و فارس‌ها در شهرستان‌های مختلف این استان گرد هم آمده و غذاهایی با دستور پخت اصیل و ترکیبات منحصر‌به‌فرد را با دستان هنرمند خود طبخ می‌کنند. این غذا‌ها را می‌توانید در رستوران‌های سنتی، جشنواره‌های بومی و بوم‌گردی‌های این استان نوش جان کنید.
جشنواره بومی و محلی شهرستان اسدآباد همدان- نوروز ۱۴۰۱
انواع آش های محلی استان همدان
آش خیار، غذایی در فهرست آثار ملی
آش خیار همیشه یکی از پرطرفدارترین آش‌ها در جشنواره‌های بومی شهرستان اسدآباد در این استان بوده است. در سال ۱۳۹۵ این آش که توسط یک بانوی هنرمند اسدآبادی پخته شد در لیست آثار معنوی ناملموس ملی قرار گرفت.
آشپزان هنرمند، این آش را با سبک و سیاقی که از گذشته به یادگار مانده است، می‌پزند. خیار چمبر، بلغور، عدس، لپه و کشک ترکیبات آش خیار را تشکیل می‌دهد و در آخر پیاز داغی که با روغن حیوانی سرخ می‌شود طعم ویژه‌ای به این آش می‌بخشد.
آش خیار (آش محلی همدان)
آش میوه همدانی (آش ترش، آش خشکبار)
بدون تردید یکی از پرخاصیت‌ترین و خوشمزه‌ترین آش‌های این استان، آش میوه یا همان آش خشکبار است. ترکیب برگ میوه‌های ترش و شیرین به ویژه آلبالو، آلو، زردآلو، به و چغندر در این آش ترکیبی ملس را ایجاد می‌کنند. رنگ آش به خاطر وجود چغندر یا شیره انگور، قرمز است و برگ‌های میوه ظاهری منحصر‌به‌فرد و طعمی کم‌نظیر به این آش می‌دهند.
آش میوه همدانی
آش کاچی، به از هیچی
کاچی یک آش بسیار ساده اما بسیار سیرکننده است. برای همین است که می‌گویند کاچی به از هیچی! این آش محلی که با بلغور گندم درست می‌شود، در روز‌های ماه رمضان مهمان سفره‌های تویسرکانی‌ها و ملایری‌ها است.
کاچی
آش پرشکه، دشمن سرماخوردگی
یکی از آش‌های محلی استان همدان به ویژه در شهرستان ملایر، اسدآباد و تویسرکان، آش ٱماج یا آش پِرِشکَه است. این آش را با تکه‌های خمیر، حبوبات و سبزی در فصل‌های سرد درست می‌کنند و فلفل زیادی داخل آن می‌ریزند. محلی‌ها معتقد هستند که این آش دشمن سرماخوردگی است.
آش پرشکه غذای همدان
آش پتله
آش پتله با ظرفی از جنس نان لواش که با بلغور و سیب‌زمینی درست می‌شود را محلی‌ها روی نان لواش می‌ریزند و سرو می‌کنند. آش سماق، آش ماست، آش دوغ، آبگوشت قورمه، کباب سرداشی، کوفته همدانی، ترخینه تویسرکانی، آش برنج، آبگوشت فلفل، نان کلانه، خورشت غوره بادمجان و آش بادمجان ملایر از دیگر غذاهای بومی این استان است.
آش پتله همدانی
محصولات باغی بومی و زراعی استان همدان
این استان به واسطه موقعیت کوهستانی، دارای باغات فراوان از درختان سربرآورده گردو، انگور، شلیل، هلو، زردآلو، آلو، سیب، به، بادام وغیره است. همچنین انواع حبوبات، گیاهان دارویی، سبزی و صیفی‌جات در زمین‌های حاصل‌خیز این استان و گلخانه‌های بزرگ آن کشت و برداشت می‌شود. کدو حلوایی، بادمجان، فلفل، سیب‌زمینی، سیر، گندم و جو از مهم‌ترین محصولات زراعی این سرزمین کوهستانی است.
گردو تویسرکان، خشکبار اعلای غرب
تویسرکان، شهر گردو‌های خوشمزه، به گردو‌های پوست نازک و پرچرب خود معروف است که خواص بی‌نظیری برای سلامتی دارند.
گردو، طلای سبز تویسرکان
فلفل سبز همدانی (بیور)
اگر جزو کسانی باشید که عاشق طعم تند هستند، احتمالا نام فلفل همدانی به گوش‌تان خورده است. همدانی‌ها به این فلفل، بیور می‌گویند و با آن ترشی فلفل درست می‌کنند. در زمان گذشته این فلفل‌ها را به بند وصل می‌کردند تا خشک شود. سپس آن را می‌کوبیدند و در فصل‌های سرد داخل آش می‌ریختند تا به اصطلاح ویروس سرماخوردگی را فراری دهند.
فلفل بیور تند همدان
دیار ترشی های خوشمزه
ترشی از گذشته همیشه مهمان سفره همدانی‌ها بوده است. ترشی بیور، ترشی گردو، ترشی هفت لشگر، ترشی شپله، سیر ترشی، ترشی گلپر، ترشی شیر شیره، ترشی آجیل و ترشی بادمجان از خوشمزه‌ترین و معروف ترین ترشی‌های همدانی است.
ترشی شپله (هندوانه ابوجهل)
شپله، گشنیز و رازیانه، لوبیا چیتی، دانه‌های روغنی مانند تخمه کدو، آلو بخارا و برگه میوه مانند قیسی و شیره انگور از دیگر تحفه‌های لذیذ استان همدان هستند.
