استان ایلام با دارا بودن طبیعتی بکر و آب و هوای نیمه گرمسیری، زمینه تولید محصولات کشاورزی مختلفی نظیر گندم و جو، برنج عنبربو و ذرت را فراهم کرده است. مردم این خطه از خاک مقدس زاگرس توشه برمیدارند و روزی خود را با هموطنان پارسی خویش تقسیم میکنند.
محصولات کشاورزی ایلام مایحتاج اصلی مردم این دیار هستند و شیره جان زاگرس را به غذاهای خوشمزه این سرزمین تزریق میکنند. اگرچه سپهر گردون همچون گذشته سخاوتمندانه برکات خویش را بر سر ایلام نمیبارد، اما سالانه هزاران تن گندم عاید کشاورزانی میشود که شلاق گرمای طاقت فرسای تابستان بر صورت مهربان آنها جا خوش کرده است.
برنج عنبربو
برنج عنبربو یکی از محصولات باکیفیت ایلام است که طبعی گرم و خواصی بینظیر دارد. این برنج محصول اصلی مزارع شهرستان سیروان است که عطر و بوی آن آدمی را مست میکند. در گذر از شالیزارهای ایلام باید عطر دانههای کوچک برنج عنبربو را به ریه کشید و یزدان را سپاس گفت بهر رویش این محصول.
ذرت
شهرستانهای دهلران و مهران، قطب تولید ذرت استان محسوب میشوند که انواع ذرت از قبیل ذرت علوفهای که مخصوص دام است را راهی بازارهای کشور میکنند. البته در خاک پربرکت ایلام انواع ذرت دانهای نیز به بهرهبرداری میرسد که پرانرژی و سرشار از فیبر است. این طلای زرد نقش مهمی در توسعه اقتصاد استان ایفا میکند، به نحوی که سطح مزارع زیر کشت ذرت در حال افزایش است.
گندم و جو
سینه ستبر ایلام از ریشههای پربرکت و هزار دانه گندم و جو بینصیب نمانده و این پهنه وسیع از خاک زاگرس به تولید گندم کمک کرده است. خوشههای طلایی گندم روزیرسان دستان پینه بسته کشاورزان زحمتکش ایلامی هستند و با بازدهی مطلوب، خستگی را از پیکر آنها میزدایند.
لیست غذاهای محلی و محبوب استان ایلام
ماسوا
یکی از غذاهای سنتی ایلام ماسوا نام دارد که غذایی است لذیذ و مقوی است. آش دوغ یا ماسوا مخلوطی است از دوغ، برنج و پونه که با پیاز داغ و نعناع داغ تزئین میشود. این غذا به دلیل داشتن طبع خنک به منظور کاستن حرارت بدن در فصل گرما صرف میشود.
جگروز
یکی از غذاهای محلی ایلام جگروز نام دارد، که در این استان به آن جگر پرده پیچ نیز میگویند. برای طبخ این غذا چربی نازک شکم گوسفند را دور جگر میپیچند و روی زغال کباب میکنند. پخت این غذا تنها چند دقیقه طول میکشد و انتخابی مناسب برای اوقاتی است که مسافران خسته از گشت و گذار در ایلام دیگر تاب گرسنگی را ندارند.
دنده پلو
وجود چراگاهها و مراتع بیشمار سبب رونق دامپروری شده و گوشتی که از این استان به دست میآید طعمی کاملاً متفاوت دارد. مردم این دیار دست به کار میشوند و دنده پلو ایلامی درست میکنند آنهم چه دنده پلویی. این غذای خوش خوراک اگر با برنج عنبربو تهیه شود طعمی فراموش نشدنی خواهد داشت. خوردن دنده پلوی ایلامی به همه مسافران این خطه توصیه میشود.
کپه ایلامی
کپه ایلامی شباهت بسیاری نزدیک به کبه عربی دارد و عطر خوش آن مدیون کیفیت بالای برنج عنبربو سیروان است. این غذا از گوشت چرخ شده، کشمش، سیب زمینی و ادویه تهیه میشود که این مواد درون گلولههای برنج قرار میگیرند و پس از سرخ شدن با انواع سس و ترشی سرو میشوند.
پرشکه یک غذای سنتی تند ایلام
در اصل پرشکه به مخلوطی خمیری گفته میشود که به ابعاد کوچک تقسیم و به عدس پخته شده اضافه میشود. ترکیب عدس، ادویهها، رب گوجه فرنگی و پرشکه غذایی عالی است که طرفداران زیادی در ایلام دارد.
راز خوشمزگی این غذای سنتی در تند بودن آن است که سرماخوردگی ناشی از سرمای زمستان را درمان میکند. این غذا اغلب در وعده صبحانه و در کاسههای سفالین کبود سرو میشود و بهانهای است برای گرد هم آوردن همه اعضای خانواده دور سفره پربرکت خانه پدری.