دانشمند برجسته «فیروز نادری» شب گذشته درگذشت. این خبری است که دنیای مجازی را پر کرده. ایرانی موفقی که بیش از سه دهه از مدیران ارشد سازمان فضایی آمریکا (ناسا) محسوب میشد. دربارهی او و دلیل درگذشتش هر چه بخواهید در اینترنت هست. اما اجازه بدهید ما از استایل رفتاری او برای شما بنویسیم چرا که هرگز ندیدهام شناخت اخلاقهای فرد موفق بیتأثیر باشد.
دانشگاه کوچکی از اخلاق
۲۴ تیرماه ۹۶ خبری مبنی بر ابتلای پروفسور «مریم میرزاخانی» به بیماریاش منتشر شد و این در حالی بود که هنوز هیچ منبع معتبر داخلی با خارجی این خبر را تأیید نکرده بود.
دکتر فیروز نادری، از مدیران ارشد سازمان فضایی آمریکا (ناسا)، اولین کسی بود که نسبت به بیاخلاقی خبری واکنش نشان داد و در صفحهاش نوشت: «مریم میرزاخانی از کسانی است که به حفظ حریم خصوصی اهمیت زیادی میدهد و شما باید افکار و انرژیهای مثبت به سوی او بفرستید.» بازتاب خبری این واکنش چنان سریع و فراگیر بود که حتی بسیاری از منابع خبر را از روی سایتهای خود برداشته و منتظر اجازه شدند.
دکتر مریم میرزاخانی نخستین زن ریاضیدان جهان به شمار میآید که موفق به دریافت مدال «فیلدز» شد؛ این مدال عالیترین جایزه علمی رشته ریاضیات بوده و از آن به عنوان «نوبل ریاضیات» یاد میشود.
کنار خانواده بودن بهترین سرگرمی افراد آگاه
جایی خوانده بودم که هر چه آگاهتر میشوی به خانواده بیشتر پناه میبری و در مییابی تفریحی لذتبخشتر از گذران وقت با خانواده نیست. دکتر نادری بارها اشاره کرده است: «من از بودن در کنار خانواده و بستگانم در کالیفرنیا بسیار لذت می برم. علاوه بر این به تماشای مسابقات ورزشی دانشگاه کالیفرینای جنوبی نیز علاقه دارم.» او فردی خانوادهدوست و متوجه نسبت به خانوادهاش بود.
انسانی در لباس انسانیت
پس از انصراف اصغر فرهادی کارگردان فیلم فروشنده از حضور در مراسم اسکار ۲۰۱۷ [که در اعتراض به فرمان اجرایی ۱۳۷۶۹ مبنی بر جلوگیری از ورود شهروندان هفت کشور مسلمان از جمله ایران به خاک آمریکا صورت گرفت] وی انوشه انصاری و فیروز نادری را بهعنوان نمایندگانش برای حضور در مراسم اُسکار معرفی کرد.
در این مراسم، فیلم فروشنده توانست جایزهٔ اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را بهدستآورد و در پی آن، انوشه انصاری و فیروز نادری، جایزهٔ اُسکار را به جانشینی از سوی اصغر فرهادی دریافت کردند.
نادری در اینباره گفته بود: آقای فرهادی پیشنهاد کرد که ما به عنوان نماینده ایشان روی سن برویم. شاید دلیلش این بود که ما هم در آمریکا افرادی شناخته شده هستیم و هم در ایران، آقای ترامپ قانونی درباره منع سفر شهروندان چند کشور از جمله ایران به آمریکا وضع کرده است. شاید آقای فرهادی میخواست با این کارش بگوید افرادی که به آمریکا مهاجرت میکنند، افراد تاثیرگذاری برای جامعه آمریکا هستند.»
او بدون ترس ادامه میدهد: «از طرف دیگر من در برنامه اسکار هم گفتم که ما نسبت به کره زمین، نظر و دیدگاه دیگری داریم. هنگامی که از فضا و بیرون از جو به زمین نگاه می کنیم، اتحاد زمین را میبینیم. وقتی از فضا به زمین نگاه میکنیم خط و مرزها و جنگها به چشم نمی.آیند و تفاوتها دیده نمیشوند.»
او همچنین در یک سخنرانی احساسی دربارهی «محمد» فرزندی که هزینهی تحصیلش را پذیرفته گفت: «یک روزی محمد عکسی برای من فرستاد که در آن کفش براق مشکی نویی را در آغوش گرفته بود و از طریق نامه بهخاطر سخاوتم از من تشکر کرده بود. از منی که در ناز و نعمت هستم و نوشته بود که من را الگوی خودش میداند. نمیدانم محمد روزی جایزه نوبل را در دست میگیرد یا نه؟ که اگر هم نگرفت امیدوارم، انسان شریفی بشود که اگر همین اتفاق هم بیفتد از تمام سالهایی که من در ناسا بودهام ارزشمندتر است».
رهایی از دانستگی
سال ۹۶ در روستای «کفچرین» شهر ارومیه یک دبیرستان دوره اول به نام «دکتر فیروز نادری» تاسیس شد. این مدرسه اولین دبیرستان دوره اول در این روستا محسوب میشود و تا سال گذشته تنها یک دبستان در این روستا وجود داشت.
نکته درسآموزش واکنش دکتر فیروز نادری دانشمند ایرانی به این اتفاق بود: «به نظر میرسد که در ایران به اندازه کافی دانشگاه وجود دارد اما در بسیاری از مناطق دانشآموزان به ابتداییترین لوازم و مدارس برای تحصیل دسترسی ندارند و این نشاندهنده یک نقص در سیستم آموزش کشور است و من بسیار خوشحال هستم که نامم را برای یک دبیرستان در یک روستا برگزیدهاند و اگر این اتفاق حتی در رابطه با دانشگاه تهران برای من میافتاد تا این حد برایم غرورانگیز نبود».
فیروز مایکل نادری معاون مدیرکل تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیشرانش جت در ناسا و مدیرکل اکتشافات منظومه خورشیدی (از ۱۵ اوت ۲۰۱۱) از چه چیزی احساس غرور میکند و بعضیهایمان از چه چیز؟
درگذری سریع شما را به تفکّر دعوت میکنیم. آدمهای اندیشمند قابل الگو برداری رفتاری هستند. آنها با سهم درایت و عقل بیشتری زندگی کردهاند. نامش که بلندآوزه است و یادش گرامی.