جنگها و بحرانهای جهانی تأثیرات قابل توجهی روی مد و طراحی لباس داشتهاند. تاریخ مد نشان میدهد که جنگها نه تنها به تغییرات در سبکهای لباس منجر شدهاند، بلکه بسیاری از روندهای جدید در پاسخ به نیازهای عملیاتی یا تغییرات اجتماعی ایجاد شدهاند. این تأثیرات از جنگ جهانی اول و دوم تا جنگهای معاصر مشاهده میشود. در ادامه چند نمونه بارز از این تغییرات:
۱. جنگ جهانی اول (۱۹۱۸_۱۹۱۴):
مد لباس زنانه در این دوران به سمت سادگی و راحتی حرکت کرد. زنان مجبور به پوشیدن لباسهای عملیتر و راحتتری شدند تا بتوانند در کارخانهها یا در فعالیتهای جنگی شرکت کنند.
کتودامنهای مردانه و شلوارهای بلند و راحت برای زنان محبوب شد، چون زنان به طور گسترده وارد نیروی کار شدند.
۲. جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵_۱۹۳۱):
کمبود منابع در دوران جنگ جهانی دوم باعث شد که لباسها از نظر اندازه و تزئینات سادهتر شوند. برای مثال، پارچههای بیشتر در دسترس نبودند، بنابراین طراحیها به سمت سادهسازی و استفاده بهینه از منابع رفت.
مد مینیمالیستی شکل گرفت و بسیاری از لباسهای جنگی (مانند یونیفرمها) تبدیل به ترندهای مد روز شد.
یونیفرمهای نظامی و کلاههای ارتشی به عنوان بخشی از سبکهای روزمره و مد اجتماعی استفاده شدند.
۳. پس از جنگ جهانی دوم:
در این دوره، با بهبود اوضاع اقتصادی، طراحیهای جدید و فانتزی در مد ظاهر شدند. شخصیتهایی مانند کریستین دیور با طراحیهای معروف خود به مانند “New Look” (که بازگشت به زنانگی و شکوه لباسها بود) تأثیر زیادی گذاشتند.
در عین حال، مد جنگی هنوز در برخی مناطق ادامه داشت، به ویژه در مدلهای لباسهای روزمره که الهام گرفته از یونیفرمهای نظامی بودند.
۴. جنگ ویتنام (۱۹۷۵_۱۹۵۵):
این جنگ باعث شد که مدهای ضدفرهنگ و پوششهای خیابانی ظهور کنند. بسیاری از جوانان برای نشان دادن اعتراض خود به جنگ، لباسهای راحت و یونیفرمهای ارتش را با استایلهای دیگر ترکیب کردند.
همچنین، پوششهای نظامی و کمربندها، چکمهها و سایر عناصر نظامی در فشنهای روزمره وارد شدند.
۵. جنگهای معاصر (خاورمیانه، جنگ افغانستان، عراق و …):
طرحهای نظامی در لباسهای روزمره و برندهای مد مثل کامیفلاژ (طرحهای پنهانسازی)، کت و شلوار نظامی، و کلاهبرداری، همچنان جزو ترندهای مد قرار دارند.
جنگهای معاصر و بحرانهای جهانی موجب ظهور مد لباسهای عملکردی، یعنی لباسهایی که علاوه بر زیبایی، کاربردی و مقاوم در برابر شرایط سخت باشند، شدهاند.
۶. تأثیر جنگ در مد و اجتماع
جنگها باعث شدهاند که تغییرات اجتماعی گستردهای نیز در پی داشته باشد. زنان در طول جنگها به نیروی کار وارد شدند و این باعث شد که مد به سمت راحتی و قابلیت تطبیقپذیری حرکت کند.
مدهای نظامی (مانند پوشیدن چکمههای سنگین یا کلاهبرداری) به عنوان نمادهای قدرت و مبارزه در مد به کار رفتهاند.
تأثیرات مد در دوران جنگ بر برندهای فشن امروز
در حال حاضر، بسیاری از برندهای فشن از طراحیهای الهام گرفته از جنگ، به خصوص از سبکهای کامیفلاژ، یونیفرمهای نظامی و لباسهای کاربردی استفاده میکنند. حتی در دورههای مدرن، بسیاری از طراحان از این نمادهای جنگی برای ارسال پیامهایی درباره قدرت، اعتراض یا آزادی استفاده میکنند.