سفر به شهر مادرید و خلاصه ای از خوبی ها

مادرید شهر عجیبی است. در دنیای گردشگری شاید شهرت پاریس، لندن و حتی پراگ را نداشته باشد، ولی بیش از همه آن ها تاثیر گذار است .

این حال خوب شاید از شهر نباشد و این مادریدی‌ها باشند که چنین تاثیر شگرفی روی مسافران می گذارند؛ مردمانی سرخوش و دوست داشتنی که عصاره‌ای از مردم خون گرم اسپانیا هستند .

در مادرید «ماجرا» نقش مهمی دارد. چرا که برای هر سلیقه ای، در هر حوزه‌ای، رویدادی در حال برگزاری است .این جا خانه مراسمی چون گاوبازی یا یکی از قطب‌های ورزش پرسروصدا و دیوانه ای چون فوتبال است . عاشقان فرهنگ اسپانیایی این جا می توانند از موزه ها لبریز شوند، یا دل به نوای موسیقی فلامنکوی پیچیده در تالارهای شهر دهند. برای مادرید باید وقت کافی گذاشت. مادرید، خلاصه اسپانیاست .

مادرید؛شهری زنده ,هیجان انگیز و دوست داشتنی

صبح زود یکی از گرم ترین روزهای تابستان سال ۲۰۱۳ در فرودگاه اورلی پاریس، از پله های هواپیمای خطوط هواپیمایی بوئینگ(Vueling) بالا می روم .بعد از چند ماه سفر به سمت آخرین مقصد در حال حرکت هستم. مادرید؛ پایتخت سرزنده ترین کشور اروپای غربی .

در طول این سال‌ها به کشورهای زیادی سفر کرده ام. ولی اگر قرار باشد از میان شهر هایی که دیده ام، تنها یکی را انتخاب کنم، بی شک آن انتخاب مادرید است؛ شهری زنده، هیجان انگیز و دوست داشتنی که تکه ای از روحم را برای همیشه از آن خود کرد. بسیاری نام مادرید را از ریشه عربی مجریط (Majrit) و برآمده از دوران آندلس، یعنی حدود ۱۳۰۰ سال پیش و زمان حکومت مسلمانان بر این بخش از اروپا می‌دانند .

یکی از قدیمی‌ترین اسناد موجود در این باره قلعه‌ای است باستانی به همین نام که در کناره رود مانسانارس (Manzanares) به معنی سرزمین آب های فراوان واقع شده است.

اما گروهی دیگر عقیده دارند نام اصلی این شهر اورساریا (Ursaria) به معنی سرزمین خرس ها – در زبان لاتین- است که به وجود خرس های فراوان جنگل های نزدیک شهر اشاره دارد .از همین روست که در جای‌جای شهر می توان مجسمه و پرچم های خرسی را که در حال تلاش برای تغذیه از درخت توت فرنگی است، مشاهده کرد، چرا که این خرس ها از قرون وسطا به همراه درختان توت فرنگی نماد شهر مادرید هستند.

موقعیت و جمعیت شهر مادرید

مادرید بزرگ ترین شهر اسپانیا و با ۶،۵ میلیون نفر جمعیت ، بعد ازلندن و پاریس بزرگ ترین شهر اروپاست. شهری بر کرانه رود مانسانارس که هم منزل خانواده سلطنتی اسپانیاست و هم مرکز سیاسی- اقتصادی کشور .

مادرید، کلان شهری اروپایی و یکی از شریان های مهم اقتصادی ،فرهنگی، سیاسی و هنری کل اروپا محسوب می‌شود. شهری سرزنده و پویا که سالانه میلیون‌ها نفر را به خود می خواند و از این رو اصلاً تعجبی ندارد که مقر اصلی سازمان جهانی توریسم دنیا(World Tourism Oragnization) در این جا بنا شده است .

طبیعتاً مادرید به عنوان پایتخت کشور اسپانیا، محل بزرگ ترین سازمان های آموزش و گسترش زبان اسپانیایی یا «کاستیانو» است. در اهمیت این زبان همین بس که بعد از زبان انگلیسی و چینی پرتکلم ترین زبان دنیا محسوب می‌شود و مرزهای بسیاری در پنج قاره دنیا را درنوردیده است .

مادرید شهری با سراسر احساس خوشی و شادمانی

مادرید شهری سرخوش است و این حس را از همان لحظه اول ورود منتقل می‌کند. احساسی خوب در سراسر شهر پراکنده است .

انگار که همه مردم شهر به یک مهمانی بزرگ دعوت شده‌اند. این را حتی می توان از رفتار مردمان خوش گذرانش دریافت. در روزهای اول ورودم  از بسته بودن بعضی مغازه ها در سطح شهر متعجب می شدم ،چرا که تابستان و ماه اوت از شلوغ ترین روزهای سال در تمام اروپاست و موج گردشگران به سمت مادرید سرازیر می‌شود و قاعدتاً بهترین فرصت برای درآمدزایی فروشنده های محلی است. اما مسئله آن جاست که مادریدی‌ها از همین تعطیلات تابستانی نهایت استفاده را می‌کنند و کار و بار را تعطیل می‌کنند تا به گشت و گذار در سایر شهرهای اروپایی بپردازند. البته آن هایی هم که می مانند ،خیلی به خود سختی نمی دهند و از این رو شهر در ساعات بعد از ظهر تا عصر تقریباً به حالت نیمه تعطیل در می‌آید و پیدا کردن کافه، رستوران وحتی جایی برای خرید و وقت گذرانی کار ساده ای نیست !

تقسیم بندی مناطق شهر مادرید

مادرید به ۲۱ منطقه تقسیم شده است. سیستم تقسیم بندی آن تقریبا همانند پاریس از منطقه یک در قلب شهر آغاز شده و به صورت دوارتا مناطق دور شهر ادامه پیدا می‌کند. مرکز شهر عمدتا شامل محل های تاریخی و توریستی است و جزو مناطق بی خواب شهر است، حال آن که مناطق حاشیه‌ای تر بیشتر محل زندگی خانواده ها و قشر کارمندی جامعه است.

حضور دوره‌های مختلف تاریخی در مادرید را می توان در معماری شهر دنبال کرد. مادرید با وجود ساختمان های مدرن هویت تاریخی خود را به خوبی حفظ کرده است .نمادهایی از قرون وسطا و دوره رنسانس تا ساختمان هایی از حکومت خاندان «هاپسبورگ »در ۱۵۰۰ میلادی  که عملاً مادرید را به مرکز کشور تبدیل کرد و بعد از آن بنا های بسیاری از دوره «بوربون ها» و در نهایت معماری عصر مدرن. بافت تاریخی عمدتا در مرکز شهر جمع شده و دوره گذار و نفوذ ثروت، پیشرفت و تکنولوژی به محله های بیرونی تر  کشیده شده است .

کاخ سلطنتی مادرید

یکی از مهم ترین یادگارها و به عبارت بهتر چکیده‌ای از تاریخ معماری مادرید قصر خاندان سلطنتی یا Royal Palace of Madrid است؛ محلی که در نخستین روز اقامتم در مادرید مرا به سمت خود کشاند. صبحی آفتابی قدم زنان به سمت کاخ می روم. بر خلاف بسیاری از ساختمان های قدیمی و بناهای توریستی این جا خبری از فوج جمعیت نیست و به راحتی با پرداخت ۱۱ یورو در محوطه کاخ هستم؛ محوطه ای با ساختمان هایی از سنگ مرمر سفید که موجی از آرامش را به فضای اطراف خود می دهد .

کاخ مادرید محل اقامت رسمی خانواده سلطنتی اسپانیاست. گرچه آن ها به غیر از جشن ها و مناسبت های رسمی کمتر از این مکان استفاده می‌کنند و در کاخی دیگر در محدوده بیرونی شهر اقامت دارند. کاخ مادرید در محوطه کاخ باستانی دیگری به نام  Alcazar بنا شده است. قصری ۱۱۰۰ ساله که توسط محمد بن عبدالرحمن الاوسط، شاه اندلس ، ساخته شد و در ۱۷۰۰ میلادی در آتش سوخت تا به دستور فیلیپ پنجم کاخ دیگری روی ویرانه‌های آن توسط آرشیتکت ایتالیایی، جیووانی ساچتی، ساخته شود .

کاخ سلطنتی مادرید۱۳۵۰۰۰ متر مربع وسعت و بیش از ۳۴۰۰ اتاق دارد و از این بابت بزرگ ترین کاخ اروپا محسوب می شود. اما چیزی که اهمیت بیشتری به این مجموعه می دهد، گنجینه‌ای از آثار هنری و تاریخی همچون نقاشی های کاراواجو، فرانسیس گویا و جیوانی باتیستا است که برای تزیین این بنا به کار رفته است.

بناهای مهم و تاریخی شهر مادرید

یکی از خصوصیات بسیاری از پایتخت‌های اروپایی این است که بسیاری از بناهای مهم و تاریخی شهر در نزدیکی یکدیگر قرار گرفته اند و پیاده روی بهترین روش ممکن برای گشت و گذار در فرهنگ و تاریخ شهر است .

مادرید نیز این از این امر مستثنی نیست. به فاصله کمی از این مجموعه پادشاهی دو میدان مهم شهر قرار گرفته است. Plaza Mayor یا میدان اصلی شهر که بیش از آن که شبیه میدان باشد، یک مستطیل غول آسا ست؛ میدانی که از یک زمین فوتبال هم بزرگ تر است و تنها در میان آن مجسمه ای از فیلیپ سوم سوار بر اسب جا خوش کرده است. زیبایی میدان اما به ساختمان سه طبقه شهرداری است که دور تا دور میدان  قرار گرفته است و ۲۳۷ بالکن آن رو به میدان باز می شود و تصویری چشم نواز ایجاد می‌کند.در زیراما ، کافه ها جا خوش کرده اند و میز و صندلی ها پناه مسافران و بومی های لمیده در آفتاب هستند.

این جا محل بسیاری از قرارهای اجتماعی مردم شهر است .از سر خوشی ها و شادمانی ها در مناسبت های مختلف گرفته تا اعتصاب ها و اعتراض های گوناگون. همچون مردی که روبه رویم در پایین مجسمه نشسته بود و به بالا

کشیده شدن خانه اش توسط بانک اعتراض داشت. پلاکارد دست نویس کنار مرد عدد ۴۷ را به نشانه ۴۷ روز بست نشینی نشان می‌داد ؛اعتراضی که اگرچه گویا راه به جایی نمی برد ، ولی حداقل فرصت بروز در مهم ترین میدان شهر را داشت.

تنها با چند دقیقه قدم زدن وارد میدان دیگری می شوم. Puerta del Sol یا دروازه خورشید که برخلاف میدان قبلی غیر رسمی تر و خودمانی‌تر است. دروازه خورشید را می توان پر ازدحام ترین نقطه در کل مادرید دانست .

به واسطه نزدیکی محل اقامتم با این میدان بارها از آن عبور کردم و هیچ گاه آن را خالی از جمعیت ندیدم. از دست فروشان و بازیگران خیابانی گرفته تا نوازنده هایی که جا به جای میدان را به محلی برای رقص و آواز مردم شهر تبدیل کرده اند. این شادی متراکم شاید دلیل آن باشد که مراسم سال نوی شهر در این جا برگزار می شود .

و تلویزیون ملی اسپانیا بیش از ۵۰ سال است که این مراسم را از این جا به صورت زنده به روی آنتن می برد.

این میدان نشان مهم دیگری دارد و آن «کیلومتر صفر» است؛ علامتی که نشان می دهد این جا نقطه ثقل کل کشور است و تمام فواصل نقاط دیگر کشوربا مادرید از این جا محاسبه شده است.

دروازه خورشید عصاره‌ای از مادرید است؛ مردمانی سرخوش ، شاد و گوناگون که در جهان به داشتن استایل خاص خودشان شهره‌اند.

ازآن جاکه مادرید روزگاری خانه و محل حکومت فرانکو، دیکتاتور سابق اسپانیا بوده، در نظر بسیاری از مردم اسپانیا، این شهر و آدم هایش هم چنان نماینده قشر محافظه‌کار کشور هستند .

تصویری که در واقعیت درست نیست. چرا که مهم‌ترین جنبش های عدالت خواهانه نیز در همین مکان پدیدار شد. میراث این کشمکش‌ها اما شهری با حزب ها، عقاید و رنگ های مختلف ساخته است و این یکی از زیباترین حس های این شهر جادویی است. مادریدی‌ها خود را Madrilenos می نامند. گرچه نام سنتی و قدیمی آن ها Gatos به معنی گربه است. مادرید به نسبت جمعیت خود بیشترین تعداد بار و کافه را در کل اروپا دارد و از این رو زندگی شبانه آن بسیار پررنگ و در جریان است .در مادرید قرار های شبانه تازه از یک و دو نیمه شب آغاز می شود .

بنابراین اصلاً نباید از موج جمعیت و ترافیک در سپیده‌دم تعجب کرد. البته در این میان سوالی که وجود داشت و هیچ گاه به جواب آن نرسیدم، این است که این حجم از جمعیت که بسیاری از آن ها را بومی ها و نه توریست ها تشکیل می دهند، دقیقاً چه ساعتی می خوابند و کی سر کار می‌روند که این طور به شدت و بی خیال به تفریح مشغول اند.  شاید تنها کسانی که از این منظر با اسپانیایی ها و به خصوص مادریدی‌ها در رقابت هستند  برزیلی ها باشند! مادرید نمونه‌ای از اسپانیای کوچک است و برای همین دیدن تمام دیدنی های آن و سرک کشیدن به تمام گوشه کنارها کار آسانی نیست و زمان زیادی می طلبد.

مادرید شهری چهار فصل

مادرید شهری چهار فصل است و تیپ عمومی بسیار به آب و هوا بستگی دارد. با این حال مادریدی‌ها یک چیز را هیچ گاه فراموش نمی کنند و آن عینک آفتابی است . در هر فصل سال باشید، می توانید عینک های بزرگ  Jackie Oاستایل (ژاکلین اوناسیس) را روی چشم محلی ها ببینید.

با نگاهی تیز بینانه تر ،می توان نشانه های دیگری در استایل مادریدی‌ها یافت. یکی از آن ها وجود شال های پارچه ای است که زنان و حتی مردان مادریدی در فصل های خنک تر سال به دور گردن می‌اندازند.یا استفاده از کلاه هایی به سبک newsboy یا همان کلاه هایی با نقاب کوتاه که نقش حفاظت از آفتاب یا پنهان کردن موهای نه چندان مرتب را بر عهده دارد .

هفته مد

مادریدی‌ها هفته مد مخصوص به خود را نیز دارند.Pasarela Cibeles نام هفته مدی است که روز به روز بر اهمیت آن در تقویم های فشن اروپا و جهان افزوده می‌شود. این هفته که با اسپانسرینگ مرسدس بنز برگزار می شود، بعد از هفته مد نیویورک و قبل از هفته مد میلان برگزار می شود و ستارگان زیادی همچون مدل های معروف این صنعت ،شاهزادگان سلطنتی اروپا یا ستارگانی همچون کریستین  رونالدو ، کاکا و فیگو را به خود جلب می کند .

خانه های مد معروفی چون، Adolfo Dominguez ،Andres Sarda، Davidelfin مجموعه های جدید خود را هر ساله در این هفته مد برای اولین بار به نمایش می‌گذارند.

فارغ از این هفته مد، مادرید زادگاه بسیاری از طراحان بین المللی و برندهای لوکس جهانی است .

برند آدولفو دومینگز (ADOLFO DOMINGUEZ) از معروف‌ترین این نام‌هاست. برندی جهانی از طراحی به همین نام که مدل های خود را بر اساس نیازهای جامعه شهری طراحی می‌کند. دیگر طراح مشهور شهر Jesus del Pozo است که با بیش از چهار دهه حضور در این صنعت یکی از بازیگران مهم حوزه مد و فشن در اسپانیاست.

اما برای خرید از این خانه های مدو سایر برندهای فوق لوکس جهان بی شک   اولین انتخاب خیابان Gran Via است. این خیابان که نامش به معنی راه عالی است، به برادوی اسپانیایی مشهور است. پر از مراکز خرید، کافه و رستوران های فوق لوکس و سالن های هنری و سینمایی. محلی ها این خیابان را با لقب شهری که هرگز نمی خوابد می شناسند. چرا که در تمام ساعات شبانه روز می‌توان ازدحام جمعیت را در این خیابان- که تنها چند قدم با میدان‌های Plaza Mayor و دروازه خورشید فاصله دارد-دید.

با قدم زدن در گرن ویا می‌توان سبک های مختلفی از معماری قرن بیستم اروپا همچون سبک آرت دکو یا استایل فرانسوی را مشاهده کرد، یا در مراکز خرید پر زرق و برق آن وقت گذراند و اگر حوصله هیچ کدام نبود، در رستوران های لوکس آن صدها یورو صرف تنها یک وعده غذایی کرد.

برای آمدن به مادرید باید حداکثر زمان خالی را تنظیم کرد. چرا که این جا ترکیبی  باشکوه از کلان شهرهای بزرگ اروپایی و فرهنگ و تاریخ متراکم شهرهای کوچک تر است؛ اسپانیایی کوچک با تمام معیارهایی که از فرهنگ هیسپانیک انتظار می‌رود. سرک کشیدن به تمام لایه های زیر پوست شهر زمان زیادی را می طلبد .شهری که با یک بار سفر برای همیشه عاشقش خواهید  شد. مادرید شهر خوش گذرانهاست.

فوتبال در خون مردم است

نمی‌توان از مادرید گفت و حرفی از فوتبال نزد. این جا فوتبال در خون مردم است و رویدادهای مربوط به آن از مهم ترین وقایع شهر و حتی کشور محسوب می‌شود؛ خانه دو تیم اتلتیکو مادرید و تیم کهکشانی رئال مادرید. رئال مادرید که به نام قو های سفید شناخته می‌شود، بالاتر و بیشتر از هرنام و فعالیت و رویدادی نام این شهر را در جهان طنین انداز کرده است و میلیون ها طرفدار در سرتاسر جهان به آن عشق می‌ورزند.

ورزشگاه سانتیاگو برنابئو که خانه رئال مادرید محسوب می‌شود، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر است که نفس هر بیننده‌ای درون آن حبس می‌شود .چراکه عاشقان فوتبال با توری که طراحی شده است ،می توانند به تمام گوشه های ورزشگاه سرک بکشند، یا به رخت کنی بروند که بازیکنان چند ۱۰ میلیون دلاری در آن جا رفت و آمد می‌کنند و تمامِ آن لحظه هایی را که تاکنون در نشریات و قاب تلویزیون دیده می شد، یک جا در نزدیکی خود ببینند .