آنجا که روزگاری برحسب داستان‌های شاهنامه، پهلوان پیلتن ایران زمین در آن می‌زیست، امروزه محل زندگی مردمانی است که در کشاورزی و آشپزی حرف زیادی برای گفتن دارند. مردمانی که خونی به گرمای هوای استان سیستان در رگ‌های آن‌ها جریان دارد و از مهمانان خود با دست‌‌رنج مردان در خاک یا دست‌های پرتوان زنان پذیرایی می‌کنند.
خاک این دیار، میوه‌هایی را در آغوش خود پرورش می‌دهد که در هیچ کجای کشور مانند ندارند. محصولات سیستان و بلوچستان می‌توانند خاص‌ترین تجربه شما در طول سفر به این سرزمین باشند. البته از هنر دستان کدبانویان زابلستانی هم نباید بگذرید.
از ابتدای تاریخ سجستان شاهنامه تا به امروز، زنان این شهر غذاهایی با اسامی عجیب اما طعمی لذیذ و عطری خوش طبخ می‌کنند، که مسحور‌کننده‌های طبیعی هستند. یک‌بار امتحان این غذاها، بارها و بارها شما را به سوی این شهر می‌کشاند. باور ندارید؟ امتحان کنید.
محصولات و میوه‌های خاص در سیستان!
استان سیستان به لطف خاک و آب مهربان‌خوی خود، مهد پرورش میوه‌های گرمسیری و خاص ایران شده است. آیا تابه‌حال اسم میوه‌هایی مثل سیتاپل، گواوا، فالسا یا چیکو به گوش شما خورده است؟
تا زمانی که به زابلستان سفر نکنید، امکان ندارد این میوه‌ها را دیده یا خورده باشید. زیرا تنها خاک این شهر برازنده مادری این میوه‌های عجیب و دوستان آن‌ها مثل پاپایا و کنار است. تازه اگر امتحان طعم و میوه جدید را دوست ندارید، می‌توانید موز و انبه این شهر را بخورید. تکراری و درعین‌حال متفاوت بودن این میوه‌ها پارادوکسی دوست‌داشتنی دارد.
نه‌تنها میوه‌ها، بلکه نوشیدنی‌ها هم در این شهر شکلی متفاوت از خود به نمایش می‌گذارند. چای در این دیار به درخشندگی یاقوت و با ترش‌ترین طعم رشد، و همگان را شیفته می‌کند.
جایگزین زرد سیستانی ها برای پیاز در غذا!
ادویه آچار، جایگزینی زرد و خوشمزه برای پیاز، یکی از خاص‌ترین محصولات استان سیستان است. گندم، تخم گشنیز، پیاز، زیره، تخم شوید، فلفل، نمک و زردچوبه رقصان، چرخان و پودرشده دست در دست یکدیگر می‌گذارند و آچار را می‌سازند. کافی است یک آبگوشت یا خورشت با این ادویه را بخورید تا دست از سر آن برندارید و غذای بدون آچار برای شما بی‌معنا شود!
زابلستان شاهنامه و هفت نان خاص!
ناباورها به دست مردمان این دیار به باورها و واقعیت‌ها پیوسته‌اند و هفت نان مختلف محلی با شکل‌ها و طعم‌های مختلف اینجا طبخ می‌شوند. این نان‌ها عبارت هستند از:
- نان روغنی تنوری
- نان ریگی یا کماچ
- نان ذرت
- نان ارزن
- نان تابه‌ای روغنی
- نانی شبیه به لواش به نام فطیر یا تی‌موش
- نانی شبیه به تافتون به نام حمیر.
پس از تجربه طعم محصولات کشاورزی استان سیستان، بهترین راه برای رفع گرسنگی، طعام کردن با نان‌های زابلستانی با خوشمزگی بی‌مثال است.
از چنگال تا دوغ پای، خوراکی های بومی دیار نیمروز!
وعده‌های غذایی را در این شهر با غذاهای تکراری حرام نکنید. چنگال در زابلستان در کمال ناباوری ابزار نیست، بلکه معروف ترین غذای سیستان و بلوچستان است! غذایی مرکب‌شده از آرد، روغن حیوانی و خرما که با دوغ، طعمی شگفت‌انگیز دارد.
اگر از دلباختگان دوغ هستید، دوغ پای یا دوغ پرک را در یک ظهر گرم زابلستان تجربه کنید! دوغ، گوشت گوساله، پیاز، لپه، روغن، زعفران، فلفل، نمک و زردچوبه ترکیبات خورشت دوغ پای لذیذ هستند. اما دوغ پرک یا درزنک تنها با آرد، دوغ، روغن، زردچوبه، فلفل و نمک طبخ می‌شود، ولی طعم آن یکتاست.
سایر غذاهای محلی و سنتی استان سیستان و بلوچستان
دیگر دست‌رنج‌های کدبانوان هنرمند استان سیستان، که انگشت برای شما باقی نمی‌گذارند، هم عبارت هستند از:
- اوجیزک (آبگوشت محلی بدون گوشت)،
- کشک زرد (ترکیب آب یا آب گوشت با کشک زرد)،
- تنورچه (کباب تنوری)،
- تباهگ (ترکیب گوشت و برنج خشک)،
- لنجو (ماهی آب‌پز)
- املت سوزی (گیاه سوزی، تخم مرغ و سیب‌زمینی).
