استان گیلان خطه سرسبزی که در دامان شمالی سلسله جبال البرز و جنوب دریای کاسپین (خزر) جا خوش کرده است؛ آثاری از تمدن سه هزار ساله را در خود دارد. تالش، املش و دیلمان روزگاری مهد تمدنهایی کهن و بزرگ بودهاند، که امروز یادگارانی از آنها به جای مانده است. در دل تپه باستانی مارلیک، داستانهایی پر رمز و راز نهفته است که حکایت از قدمت طولانی این سرزمین دارد.
تپه باستانی مارلیک، گنجینه ای در دل گوهر رود
اگر به رحمت آباد رودبار سفر کنید، روی دره سرسبز گوهر رود در شرق سپید رود چندین تپه باستانی کوچک و بزرگ را مشاهده خواهید کرد. تپه مارلیک از مهمترین تپههای این منطقه به شمار میرود که بقایای گورستان باستانی متعلق به شاهان محلی است. این تپه گنجینهای از هنر و تمدن بشری در طول هزاران سال را در خود پنهان کرده و برخی میگویند این تپه متعلق به گروه آمارد است.
مقبرههای این تپه از گل و تخته سنگهای طبیعی بزرگ ساخته شدهاند. آثار باستانی کشف شده در این تپه سبک زندگی اقوام این منطقه در گذشته را نشان میدهد. از جمله آثار کشف شده که نشان دهنده جنگجو بودن این اقوام است، میتوانیم به کلاه خود، سر گرز، سر نیزه، شمشیر، خنجر، پیکان، تبر، مچ بند و ابزار دیگری از جنس مفرغ، طلا و نقره اشاره کنیم.
دوک پشم ریسی، سوزنهای مفرغی و طلایی کشف شده نشان میدهد که صنعت بافندگی در این منطقه حائز اهمیت بوده است. تعدادی از جامهای زرین کشف شده در این تپه، شهرت جهانی دارد. جام زرین مارلیک و جام افسانهای حیات، از جمله گنجینههای گرانبهای این مکان باستانی است.
قلعه لیسار، دژی بر بلندای تالش
قلعه لیسار، بقایای دژی مستحکم در شهر تالش استان گیلان است. این بنا روی تپهای ۱۰۰ متری در جنگلی سرسبز واقع شده است، که از بالای آن میتوان دریا خزر را دید. به این قلعه سلسال هم میگویند، که معنای آب خنک و خوشگوار را میدهد. احتمالا این نام با لولههای سفالین این قلعه برای انتقال آب خنک، ارتباط دارد. اگرچه بعضی معتقد هستند که املای درست آن به صورت صلصال به معنای گل خشک است. چرا که این منطقه سرشار از خاکهای رسی زرد و قرمز است که از فرسایش دامنه کوهستانی ایجاد شدهاند.
کاروانسرای تی تی، پناهگاه امن مسافران
اگر روزی گذرتان به شهرستان سیاهکل افتاد میتوانید به دیدن کاروانسرایی بروید که به عمه یکی از شاهان صفوی به نام تی تی خانم تعلق دارد. این بنا در مسیری واقع شده که در گذشته محل عبور کاروانها از لاهیجان به دیلمان و طالقان بوده است. کاروانسرا با استفاده از آجر، سنگ رودخانهای و ملات گچ ساخته شده است و میتوانید گذرگاه هشتی، حیاط مرکزی و دو ایوان آن را ببینید. این بنا در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
کاخ ییلاقی سردار امجد، پذیرای گرم مهمانان قاجاری
کاخ سردار امجد یکی از بناهای تاریخی مهم در تالش است. سردار امجد در زمان ناصرالدین شاه حاکم گرگانرود بوده است. این کاخ به منظور پذیرایی از درباریان و بزرگان قاجار بنا شد و ساخت آن ۲۵ سال زمان برد. بخشی از نمای بیرونی این بنای آجری به رنگ آبی است و درها و پنجرههای هلالی آن توجه گردشگران را جلب میکند.
بهترین اقامتگاههای بومگردی گیلان
بومگردیهای این استان که جلوهگر سنت، فرهنگ و هنر گیله زنان و گیله مردان است، همواره میزبان گردشگرانی خواهد بود که به دامان طبیعت بکر استان گیلان پناه آوردهاند. برخی از این بومگردیها عبارت هستند از:
- اقامتگاه بومگردی پیله بابا رشت
- اقامتگاه بومگردی بهشت رشت
- اقامتگاه بومگردی تلارخانه بردبار خمام
- اقامتگاه بومگردی هفت اورنگ قلعه رودخان فومن
- اقامتگاه بومگردی داروک ماسال