جشن حافظ مراسمی است که به بهانه تقدیر از دستاوردهای سینمایی و تلویزیونی به صورت سالانه برگزار می‌شود. این مراسم برای نخستین بار در سال ۱۳۷۶ و با میزبانی مجله دنیای تصویر برگزار شد. از اینرو جایزه «حافظ» نیز با نام جایزه دنیای تصویر نیز شناخته می‌شود. «جشن حافظ» تنها مراسم غیر دولتی و مستقل در میان جشنواره‌های تلویزیونی و سینمایی است که علاوه بر آثار سینمایی مجموعه‌های تلویزیونی را نیز شامل می‌شود و به نوعی گلدن گلوب ایران محسوب می‌گردد. مهران مدیری با کسب ۱۲ تندیس حافظ پرافتخارترین هنرمند ایرانی جشن حافظ است و پس از او اصغر فرهادی رتبه دوم را در اختیار دارد. در این فرصت قصد داریم به بررسی جشن حافظ بپردازیم و با آن بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه جشن حافظ
تاریخچه‌ی جشن حافظ چیست؟
جشن حافظ چیست و با چه هدفی برگزار می‌شود؟ این جشنواره برای نخستین بار توسط علی معلم بنیانگذار و سردبیر وقت مجله دنیای تصویر، نویسنده، تهیه کننده، کارگردان و منتقد سینمایی در سال ۱۳۷۶ برگزار شد. ایده‌ی این مراسم از آنجا شکل گرفت که تمامی جشنواره‌های مرتبط با سینما و تلویزیون در انحصار دولت بود. حضور و درخشش آثار سینمایی ایران در جشنواره‌های بین المللی، باعث شد که نبود یک جشنواره مستقل و به دور از محدودیت‌های سیاسی بیش از پیش احساس شود. علاوه بر این جشن حافظ با هدف ایجاد ارتباط میان هنرمندان و ستارگان سینما و تلویزیون برگزار شد. دستاوردی که دیگر جشنواره‌های داخلی فاقد آن هستند. نام این جشنواره برگرفته از شاعر گرانقدر و بزرگ ایرانی «خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدین محمد» ملقب به حافظ شیرازی است و تندیس آن یک مجسمه نگارشی از فرم گرافیکی کلمه حافظ است.
جوایز
جوایز جشن حافظ در ۲۳ ژانر مختلف اهدا می‌گردد. علاوه بر تندیس حافظ از سال ۱۳۹۵ یک مدال یادبود «عباس کیارستمی» کارگردان نامدار و بزرگ، برای تقدیر از بهترین و نوآورترین فیلم جشنواره در نظر گرفته شده است. کلیه‌ی آثار توسط هیأت داوری و مسئولین بررسی جشن حافظ ۹ نفره، متشکل از هنرمندان عرصه سینما و تلویزیون و نویسندگان و منتقدین مجله دنیای تصویر انتخاب می‌شوند.
بهترین فیلم
بهترین کارگردانی
بهترین فیلمنامه
بهترین فیلمبرداری سینمایی
بهترین موسیقی متن
بهترین دستاورد فنی و هنری
بهترین بازیگر نقش اول مرد، ۲ جایزه
بهترین بازیگر نقش اول زن، ۲ جایزه
بهترین خواننده‌ی تیتراژ فیلم سینمایی و مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین فیلم مستند
بهترین مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین کارگردان مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین فیلمنامه مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین بازیگر مرد درام مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین بازیگر مرد کمدی مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین بازیگر زن درام مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین بازیگر زن کمدی مجموعه‌ی تلویزیونی
بهترین چهره‌ی مجموعه‌ی تلویزیونی
جایزه هیأت داوران
جایزه یک عمر فعالیت هنری
جایزه ادبیات سینمایی
مدال یادبود عباس کیارستمی
بیست‌ویکمین جشن حافظ
در ۲۹ آبان سال ۱۴۰۰ جشن حافظ برای بیست‌ویکمین دوره در هتل «اسپیناس پالاس تهران» برگزار شد. در این جشنواره فیلم قهرمان اصغر فرهادی بسیار خوش درخشید. در ادامه به برندگان بیست‌ویکمین دوره جشن حافظ به طور مختصر اشاره خواهیم کرد.
مجموعه «زخم کاری» برنده بهترین مجموعه تلویزیونی
«شهرام شاه‌حسینی» برنده بهترین کارگردانی برای مجموعه «می‌خواهم زنده بمانم»
مجموعه «زخم کاری» برنده بهترین فیلمنامه تلویزیونی
«ژاله صامتی» برنده بهترین بازیگر زن در ژانر کمدی برای مجموعه زیرخاکی ۱ و۲
«پژمان جمشیدی» بهترین بازیگر مرد در ژانر کمدی برای مجموعه زیرخاکی ۱ و ۲
«رعنا آزادی‌ور» بهترین بازیگر زن در ژانر درام برای مجموعه زخم کاری
«امیر آقایی» بهترین بازیگر مرد در ژانر درام برای مجموعه آقازاده
«سروش صحت» بهترین چهره تلویزیونی برای مجموعه کتاب باز
فیلم «قهرمان» برنده بهترین فیلم سینمایی با تهیه‌کنندگی «اصغر فرهادی» و «الکساندر ماله‌گی»
«اصغر فرهادی» برنده بهترین کارگردانی برای فیلم سینمایی «قهرمان»
«اصغر فرهادی» برنده بهترین فیلمنامه برای فیلم سینمایی «قهرمان»
«امیر جدیدی» برنده جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم قهرمان
«پیمان معادی» برنده جایزه بهترین بازیگر مرد برای فیلم «درخت گردو»
«پردیس احمدیه» برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای فیلم تومان
«سوسن پرور» برنده جایزه بهترین بازیگر زن برای فیلم بوتاکس
«بامداد افشار» برنده جایزه بهترین موسیقی متن برای فیلم پوست
«هایده صفی‌یاری« برنده بهترین تدوین برای فیلم قهرمان
«مرتضی نجفی» برنده بهترین فیلمبرداری برای فیلم تومان
فیلم مستند خط باریک قرمز برنده بهترین فیلم مستند ساخته «فرزاد خوشدست»
مجموعه همگناه برنده بهترین ترانه تیتراژ
فیلم پوست ساخته «بهمن و بهرام ارک» برنده نشان «عباس کیارستمی»
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم به بررسی جشن حافظ و تاریخچه برگزاری آن بپردازیم. به طور کلی این جشنواره مراسمی خصوصی و غیر دولتی برای تقدیر از هنرمندان عرصه سینما و تلویزیون است. این مراسم توسط علی معلم مدیرمسئول و سردبیر پیشین مجله دنیای تصویر در سال ۱۳۷۶ بنیان‌گذاری شد. جشن حافظ هر ساله به میزبانی «علی معلم» و مجله دنیای تصویر برگزار می‌شود. در تاریخ ۲۹ آبان سال ۱۴۰۰ بیست‌ویکمین مراسم جشنواره حافظ برگزار شد. هیأت داوران و مسئولین بررسی جشن حافظ فیلم‌های سینمایی و مجموعه‌های تلویزیونی منتشر شده از فروردین تا آخر اسفند ماه سال قبل را مورد بررسی قرار می‌دهد. جشنواره حافظ به صورت خصوصی و غیر دولتی برگزار می‌گردد، از این رو فرصتی مناسب برای هنرمندان فراهم کرده تا راحت‌تر بتوانند در مجامع عمومی حضور یابند.
