بعضی از اتفاق‌های زیبا برای ما عادی می‌شود. مثلاً در همین نیشابور خودمان در یک جای دنج یکی از پرکارترین شاعران ایرانی که در زمینه عرفانی از مرتبه‌ای بالا برخوردار بوده‌ خوابیده است. آرامگاه عطار بنایی با رنگ ایرانی دارد. یک هشت ضلعی باگنبدی کاشی‌کاری‌شده و چهار در ورودی. بیایید به جهت این‌که امروز روز معمار است به معماری آرامگاه عطار نگاهی بیندازیم.

روز معمار
چند باشم آخر اندر راه عشق

معماری دوره تیموری ریشه در معماری دوره‌های پیشین چـون دوره آل مظفر دارد. در معماری دوره تیموریان ، معماری از نظر عظمت و غنای تزئینات بـه شکوفایی کم سابقه ای دست یافت که در ابنیه هایی چون مدرسه غیاثیه خرگرد ، مدرسه دودر ، مسجد گوهرشاد و بی‌بی خانوم قابل مشاهده است.
معماران نقاط مختلف ایران در شکل‌گیری معماری تیموری نقش داشته‌اند، چرا که تیمور پس از فتوحات خود، شهر سمرقند را به پایتختی انتخاب کرده و برای آبادانی آن، معماران و هنرمندان را به آنجا دعـوت کرد.
شیوه تزیین با کاشی معرق در دوره تیموریان، نشانگر آن است که هنرمندان این دوره در شیوه تزیینی به حد اعلای مهارت، دست یافته بودند به‌طوری که در کمتر دوره‌ای، این چنین تزیین کاشی کاری مشاهده شده است.
آرامگاه عطار نیشابوری هم بنایی است تاریخی که در دوره تیموری و به فرمان امیر علیشیر نوایی بر روی سنگ قبر عطار نیشابوری ساخته شد. بیرونی آرامگاه چهار غرفه کاشی‌کاری‌شده تعبیه شده است که آثار تزیینی تیموری در آن پیداست. در وسط بقعه، قبر عطار و یک ستون هشت ترکی به ارتفاع سه متر وجود دارد. کاشی‌کاری‌های گنبد عطار مزین به گل‌وبوته و نقوش هندسی و کتیبه کوفی و معلقی به رنگ‌های سبز، زرد، لاجوردی و سفيد است.
بر بدنه خارجی بنای آرامگاه چهار ایوان ورودی ایجاد شده است. سنگ مزار عطار از نوع افراشته سیاه‌رنگ محسوب می‌شود که روی آن اشعاری به خط ثلث نوشته شده است. رويه ديوارها در داخل گچ‌اندود است و چند بيت شعر، قسمت زیرین و گچی گنبد را زينت داده‌اند.

معماری-عطار
چه کسی آرامگاه عطار نیشابوری را ساخت؟

میرنظام‌الدین علی‌شیر نوائی شاعر، دانشمند و سیاستمدار برجسته روزگار فرمانروایی تیموریان و معاصر سلطان حسین بایقرا بوده‌است.
علیشیر نورایی آنقدر خدمت عام‌المنفعه داشته که از شگفتی انگشت به دهن بمانیم. از جمله مشهورترین این آثار مجتمع آموزشی اخلاصیه هرات، آرامگاه عطار در نیشابور، کتابخانه امیر علی‌شیر در هرات، آرامگاه جامی در هرات، آبراهه چشمه گیلاس مشهد، آرامگاه شاه قاسم انوار تربت جام، دارالحفاظ و ایوان صحن عتیق حرم رضا در مشهد، کاروانسرای سنگ بست، مسجد جامع ترشیز، رباط اسفراین، بند طرق مشهد، پل بابا کمال هرات، مدرسه فناییه هرات، مسجد جامع سرخس و …است.
آرامگاه کمال الملک نیز در محوطه این بنا قرار دارد. این بنا در تاریخ ۱۸ آذر ۱۳۵۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۷۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

به اشتراک گذاری

دسته‌بندی: هنرهای تجسمیبرچسب‌ها: , , بازدیدها: 311
تاریخ انتشار:3 اردیبهشت, 1403

دیدگاه خود را بنویسید