لباس مردان ترکمن را می­ توان در چهار بخش بررسی کرد: کلاه، تن پوش، شلوار و کفش

کلاه مردان ترکمن

چشمگیرترین بخش پوشش مردان کلاه است، کلاهی تهیه شده از پوست گوسفند و حجیم  که انواع مختلفی دارد:  «دوومه تلپک»، «بوخار تلپک» که گاهی کلاه به شکل استوانه­ای× گاهی نیم گرد و کاسته، گاهی مشکی، گاهی سفید رنگ و … است. این کلاه­ها آستر دارند و اغلب روی عرقچین بر سر می شوند.

کلاه مردان ترکمن

کلاه مردان ترکمن

قبای مردان

لباس اصیل ترکمن قبای بلندی است با پارچه از ابریشم طبیعی یا پشم که در هر صورت یراق دوزی می شود.  قد قبا اصولا تا زیر زانو می رسد و  به «دون»  معروف است و البته بسته به رنگ اسم کامل می شود، به طور مثال اگر قبا از ابریشم قرمز رنگ  باشد،  «قیزیل دون» یا «قیزمیز دون»  نامیده می شود، اگر ابریشم یکدست قرمز نبود و راه­ های زرد رنگ و نخ های رنگی دیگر در بافت آن باشد «قارما دون» نام دارد که اتفاقا این دومی  یعنی قارما مرسوم تر است.

پوشش سنتی مردان ترکمن

دورتادور قبا حاشیه دوزی و اصلاحا یراق دوزی می شود که این حاشیه نوعی سوزندوزی است که توسط دست انجام می شود که گاهی به آن آلاجا گفته می شود و توسط دو تا تعداد بیشتری نخ رنگی تافته انجام می شود.

چاکمن پوشش سنتی مردان ترکمن

البته انواع دیگری از بالاپوش ها مانند «چاکمن» که از کرک شتر تهیه می شود، یا «ایچمک» که در واقع پوستینی گرم و ضخیم است که در هوای سرد  پوشیده می شود،  و یا انواع متنوع دیگر؛ اما به هر شکل قبا اصولا بدون یقه و آستسن بلندی دارد  و جلو آن باز است  و گاهی مردان دوطرف جلو را رویهم انداخته و شال کمری روی آن می ­بندند.

زیر قبا پیراهن پوشیده می شود که پیراهن ها نیز انواع و اسامی مختلفی دارند یکی از شاخص ترین آنها پیراهن با یقه کج است که به آن «چئک یقه»  یا «گزک» یا «اوزیقه»  گفته میشود و چاک یقه در یکطرف قرار دارد.

چئک-یقه-پوشاک-ترکمن

شلوار سنتی ترکمنی

بالاق شلوار مردانه هم در واقع تبنان گشادی است کمر آن توسط بندی به صورت لیفه این بسته می شود؛ بالاق ممکن است در رنگ مشکی، سفید یا سبز و نیلی باشد. همانند بالاپوش، شلوار هم انواع دیگری چون جولبار  و… نیز مرسوم است.

پوشش-مردان-ترکمن

پاپوش

رایج ترین و مرسوم ترین پاپوش مردان ترکمن ، چکمه‌­های بلند چرمی است  که مناسب سواری هم می ­باشد و فراموش نکنیم مردان ترکمن سوارکاران ماهری هستند و اسب ترکمنی و سوارکاری از  بخش جدانشدنی از هویت این مردمان است؛ لذا این چکمه­‌ها بسیار کاربرد دارد که به آن «ایدیک» گفته می شود.

«چاریق» نوع دیگر پاپوش است که از پوست دباغی شده گاو تهیه می شود، و روی آن سوراخ هایی برای عبور بند «چاریق باق» وجود دارد.

به اشتراک گذاری

دسته‌بندی: گلستان, لباس بومی گلستانبرچسب‌ها: بازدیدها: 2538
تاریخ انتشار:20 آبان, 1401

دیدگاه خود را بنویسید

سه × 3 =